Crynodeb cyffredinol
Ein dyfarniadau
Asesodd ein harolygiad pa mor dda mae Heddlu Gogledd Cymru mewn deg maes plismona. Rydym yn gwneud dyfarniadau graddedig mewn naw o’r deg hyn fel a ganlyn:
Gwnaethom hefyd archwilio pa mor effeithiol yw gwasanaeth Heddlu Gogledd Cymru i ddioddefwyr troseddau. Nid ydym yn gwneud dyfarniad graddedig yn y maes cyffredinol hwn.
Rydym yn gosod ein canfyddiadau manwl am y pethau y mae’r llu yn eu gwneud yn dda a lle dylai’r llu wella yng ngweddill yr adroddiad hwn.
Rydym hefyd yn asesu perfformiad y llu mewn ystod o feysydd eraill, ac rydym yn adrodd ar y rhain ar wahân. Rydym yn gwneud dyfarniadau graddedig ar gyfer rhai o’r meysydd hyn.
PEEL 2023–2025
Yn 2014, gwnaethom gyflwyno ein harolygiadau effeithlonrwydd, effeithiolrwydd a chyfreithlonrwydd yr heddlu (PEEL), sy’n asesu perfformiad pob un o’r 43 heddlu yng Nghymru a Lloegr. Ers hynny, rydym wedi bod yn addasu ein dull yn barhaus.
Rydym wedi symud i ddull asesu parhaus, a arweinir mwy gan ddeallusrwydd, yn hytrach na’r arolygiadau PEEL blynyddol a ddefnyddiom mewn blynyddoedd blaenorol. Asesir lluoedd yn erbyn nodweddion perfformiad da, a nodir yn Fframwaith Asesu PEEL 2023–2025, ac rydym yn cysylltu ein dyfarniadau yn gliriach ag achosion pryder a meysydd i’w gwella.
Nid yw’n bosib gwneud cymariaethau uniongyrchol rhwng y graddau a ddyfarnwyd yn yr arolygiad PEEL hwn a’r rhai o’r cylch blaenorol o arolygiadau PEEL. Mae hyn am ein bod wedi cynyddu ein ffocws ar sicrhau bod lluoedd yn cyflawni canlyniadau priodol i’r cyhoedd, ac mewn rhai achosion, rydym wedi newid yr agweddau plismona rydym yn eu harchwilio.
Y cyd-destun gweithredu i heddluoedd Cymru
Mae’n bwysig cydnabod bod lluoedd yng Nghymru yn gweithredu mewn cyd-destun gwahanol i’r rhai yn Lloegr. Er nad yw plismona a chyfiawnder wedi’u datganoli i Gymru, mae gwasanaethau hanfodol megis gofal iechyd, llety, addysg a gwasanaethau cymdeithasol wedi. Mae hyn yn golygu bod gweithgarwch heddlu a chyfiawnder Cymru yn digwydd mewn cyd-destunau perfformiad a deddfwriaethol unigryw. Yng Nghymru, mae sefydliadau datganoledig a chyrff heb eu datganoli yn gweithio mewn partneriaeth i roi’r lefel orau bosib o wasanaeth i bobl leol. Weithiau mae hyn yn golygu bod angen i luoedd yng Nghymru gydymffurfio â gofynion rheoleiddio Cymru a Lloegr.
Terminoleg yn yr adroddiad hwn
Mae ein hadroddiadau’n cynnwys cyfeiriadau at, ymhlith pethau eraill, diffiniadau, blaenoriaethau, polisïau, systemau, cyfrifoldebau a phrosesau ‘cenedlaethol’.
Mewn rhai achosion, mae ‘cenedlaethol’ yn golygu Cymru, Lloegr, neu Gymru a Lloegr. Mewn eraill, mae’n golygu Cymru, Lloegr a’r Alban, neu’r Deyrnas Unedig gyfan.
Crynodeb Arolygiaeth Ei Fawrhydi
Rwy’n fodlon ar rai agweddau ar berfformiad Heddlu Gogledd Cymru wrth gadw pobl yn ddiogel, lleihau troseddu a darparu gwasanaeth effeithiol i ddioddefwyr, ond mae meysydd lle mae angen i’r llu wella.
Mae’r llu yn rhagorol o ran cofnodi troseddau. Ond mae angen iddo wella ei wasanaeth i’r cyhoedd mewn rhai meysydd allweddol, megis ymchwilio i droseddau a diogelu pobl agored i niwed.
Mae angen i’r llu sicrhau bod ei ymchwiliadau yn effeithiol ac yn cael eu goruchwylio’n gyson. Mae angen iddo wella canlyniadau i ddioddefwyr troseddau a sicrhau eu bod yn derbyn lefel gwasanaeth y mae ganddynt hawl iddi. Mae angen i’r llu hefyd leihau’r oedi yn ei adran fforenseg ddigidol, am fod hyn yn effeithio ar amseroldeb ymchwiliadau.
Ar y cyfan, cawsom nad oedd y llu’n ystyried ehangder a dyfnder y data sydd ar gael i ddeall a gwella ei berfformiad. Yn benodol, nid yw’r llu’n gwneud digon o ddadansoddi i ddeall yn llawn ei agwedd tuag at bobl agored i niwed. Mae angen iddo wella ei ymagwedd at asesiadau risg Cam-drin Domestig, Stelcian a Thrais ar sail Anrhydedd (DASH) a chynyddu gwybodaeth swyddogion am gofnodi llais y plentyn.
Dywedodd swyddogion a staff wrthym eu bod yn teimlo eu bod yn cael eu cefnogi gan yr heddlu. Ond mae angen i’r llu sicrhau bod newidiadau pwysig yn cael eu cyfathrebu’n effeithiol. Os nad yw swyddogion a staff yn deall newidiadau, neu’r rhesymau drostynt, mae risg y byddant yn methu.
Mae’r uwch dîm arweinyddiaeth wedi bod yn gweithio’n agos gyda ni, ac mae eisoes wedi dechrau cynllunio sut y bydd yn mynd i’r afael â’r meysydd ar gyfer gwelliannau rydym wedi’u nodi. Rwy’n gobeithio y bydd y newidiadau sy’n dilyn yn arwain at welliannau sy’n helpu Heddlu Gogledd Cymru i ddiwallu anghenion y cyhoedd yn well. Byddaf yn cadw golwg fanwl ar ei gynnydd.
Michelle Skeer
Arolygiaeth Cwnstabliaeth Ei Fawrhydi
Arweinyddiaeth
Gan ddefnyddio safonau arweinyddiaeth y Coleg Plismona fel fframwaith, yn yr adran hon rydym yn nodi’r canfyddiadau pwysicaf sy’n ymwneud ag arweinyddiaeth y llu ar bob lefel.
Mae gan y tîm prif swyddogion yn Heddlu Gogledd Cymru flaenoriaethau clir, sy’n cael eu cyfathrebu’n eang ledled y llu. Mae’r llu hefyd yn darparu hyfforddiant arweinyddiaeth feddylgar, ac mae cynllunio olyniaeth ar gyfer arweinwyr y dyfodol. Canfuom fod gan y llu ddealltwriaeth glir o’i ofynion arweinyddiaeth, a sut mae angen iddo ddatblygu ei weithlu i’w bodloni. Mae’r llu wedi buddsoddi mewn rhaglen hyfforddiant arweinyddiaeth gynhwysol. Mae rheolwyr llinell yn cefnogi lles y gweithlu.
Mae angen i Heddlu Gogledd Cymru wella elfennau o’i fframwaith llywodraethu a rheoli perfformiad, oherwydd mae rhai meysydd nad ydynt yn cael eu rheoli mor effeithiol ag y dylent fod. Mae diffyg data manwl yn ei gwneud hi’n anodd i dimau arweinyddiaeth ar draws y llu gael eu dwyn i gyfrif am eu perfformiad eu hunain neu eu tîm.
Mae’r llu yn gweithio’n galed i wella ei ddiwylliant fel i fod yn gefnogol ac yn gynhwysol. Mae arweinwyr yn deall ac yn gwerthfawrogi amrywiaeth a’i fanteision i’r sefydliad. Maent yn dangos cred mewn arweinyddiaeth gynhwysol.
Mae’r llu wedi datblygu ymgyrch i wella safonau ymddygiad ac i annog adrodd am ymddygiad gwael a gweithredu mewn ymateb iddo. Mae’r ymgyrch ‘Know Where The Line Is’ yn ymddangos ar fewnrwyd yr heddlu, ac mae wedi’i chynnwys mewn hyfforddiant arweinyddiaeth. Roedd bron pob swyddog ac aelod staff y siaradom â nhw yn falch o weithio i Heddlu Gogledd Cymru, ac yn disgrifio gweithio i’r llu fel bod yn rhan o deulu.
Gallai’r llu roi gwybod i’w staff a’i swyddogion yn well am ei gynlluniau ar gyfer newidiadau a’u hamserlenni. Bydd hyn yn helpu’r gweithlu i addasu i ffyrdd newydd o weithio a llywio drwy newid yn fwy hyderus.
Mae rhagor o fanylion am arweinyddiaeth Heddlu Gogledd Cymru wedi’u cynnwys ym mhrif gorff yr adroddiad.
Asesiad lleihau troseddu
Mae’r asesiad lleihau troseddu yn nodi’r hyn y mae Heddlu Gogledd Cymru yn ei wneud i leihau troseddu, a pha mor effeithiol yw’r gweithredu hyn. Nid yw’r asesiad hwn yn cynnwys ffigurau troseddau a gofnodir gan yr heddlu. Mae hyn oherwydd y gall amrywiadau a newidiadau mewn arferion a pholisi cofnodi effeithio arnynt, gan ei gwneud hi’n anodd gwneud cymariaethau dros amser.
Mae’r llu yn trin galwadau am wasanaeth gan y cyhoedd yn effeithiol ac yn asesu’r risg i alwyr yn gywir. Mae ganddo ddealltwriaeth dda o’r galw ar ei ystafell reoli a’i ymateb. Ond mae angen i’r llu wella pa mor brydlon y mae’n ateb galwadau 999 ac yn mynychu digwyddiadau. Mae angen iddo sicrhau y cysylltir â’r holl ddioddefwyr os bydd oedi cyn mynychu.
Mae’r llu yn defnyddio pwerau stopio a chwilio yn effeithiol. Mae’r rhan fwyaf o’r seiliau a gofnodwyd ar gyfer stopio a chwilio yn awgrymu bod swyddogion yn defnyddio’r pŵer hwn yn unol â deddfwriaeth.
Mae timau plismona yn y gymdogaeth y llu yn gweithio’n dda gyda chymunedau i ddeall a diwallu anghenion y cymunedau. Maent yn meithrin ymddiriedaeth a hyder gyda’r cyhoedd, ac yn annog y cyhoedd i rannu gwybodaeth i helpu i atal troseddu. Ond mae angen i’r llu wella sut mae’n cofnodi datrys problemau ac yn rhannu hyn o fewn y sefydliad.
Mae angen i’r llu sicrhau ei fod yn darparu cyngor atal troseddau yn gyson ar ei gyswllt cyntaf ag aelodau’r cyhoedd. Mae hyn yn ei helpu i chwarae ei rôl hanfodol wrth leihau troseddu.
Nid yw’r llu bob amser yn archwilio nac yn cofnodi safbwynt plant pan fo achos o gam-drin domestig wedi’i adrodd. Gallai hyn leihau’r tebygolrwydd y bydd y cymorth cywir yn cael ei roi ar waith i amddiffyn plant, a gallai’r llu golli cyfle i atal troseddau pellach.
Nid yw’r llu bob amser yn cyflawni canlyniadau derbyniol i ddioddefwyr troseddau. Mae nifer isel o droseddau yn cael eu datrys yn dilyn ymchwiliadau. Mae angen i’r llu ddeall y broblem hon a gweithio i sicrhau gwell canlyniadau i ddioddefwyr.
Mae rhagor o fanylion am yr hyn y mae Heddlu Gogledd Cymru yn ei wneud i leihau troseddu wedi’i gynnwys ym mhrif gorff yr adroddiad.
Darparu gwasanaeth i ddioddefwyr troseddau
Asesiad o wasanaethau dioddefwyr
Mae’r adran hon yn disgrifio ein hasesiad o’r gwasanaeth y mae Heddlu Gogledd Cymru yn ei ddarparu i ddioddefwyr. Mae hyn o adeg adrodd am drosedd drwyddo i’r ymchwiliad. Fel rhan o’r asesiad hwn, gwnaethom adolygu 100 o ffeiliau achos.
Pan fydd yr heddlu’n cau achos o drosedd a adroddwyd, maent yn neilltuo ‘math o ganlyniadau’ iddo. Mae hyn yn disgrifio’r rheswm dros ei gau.
Gwnaethom ddewis 100 o achosion i’w hadolygu, gan gynnwys o leiaf 20 y mae’r llu wedi’u cau gyda’r math o ganlyniad canlynol:
Deilliant 21: Pan benderfynodd yr heddlu nad oedd ymchwiliad pellach yn erbyn rhywun dan amheuaeth a enwir er budd y cyhoedd.
Er nad yw ein hasesiad o wasanaethau dioddefwyr yn cael ei raddio, mae’n dylanwadu ar ddyfarniadau yn y meysydd eraill yr ydym wedi’u harchwilio sy’n cael eu graddio.
Mae angen i’r llu wella’r amser mae’n ei gymryd i ateb galwadau brys a di-frys
Mae angen i’r llu wella’r amser mae’n ei gymryd i ateb galwadau brys. Mae angen iddo hefyd leihau’r nifer o alwadau di-frys lle mae’r galwr yn rhoi’r gorau i’r alwad cyn i driniwr ateb.
Nid yw trinwyr galwadau bob amser yn defnyddio proses strwythuredig i asesu bygythiad, niwed, risg a bregusrwydd. Ac nid yw trinwyr galwadau bob amser yn nodi dioddefwyr mynych. Mae hyn yn golygu nad ydynt bob amser yn gwbl ymwybodol o amgylchiadau’r dioddefwr wrth ystyried pa ymateb y dylai’r llu ei roi.
Mae trinwyr galwadau yn gwrtais wrth ddelio â dioddefwyr troseddau. Ond nid yw dioddefwyr bob amser yn cael cyngor ar atal troseddu ac ar sut i gadw tystiolaeth.
Nid yw’r llu bob amser yn ymateb yn brydlon i alwadau am wasanaeth
Ar y rhan fwyaf o achlysuron, mae’r llu yn ymateb i alwadau am wasanaeth yn briodol. Ond weithiau nid yw bob amser yn ymateb o fewn amserlenni penodol. Nid yw bob amser yn rhoi gwybod i ddioddefwyr am oedi, felly nid yw disgwyliadau dioddefwyr bob amser yn cael eu bodloni. Gall hyn achosi i ddioddefwyr golli hyder a datgysylltu o’r broses.
Mae cofnodi troseddau y llu yn rhagorol o ran sicrhau bod dioddefwyr yn derbyn lefel briodol o wasanaeth
Mae gan y llu brosesau cofnodi troseddau effeithiol. Mae’n sicrhau bod pob trosedd yn cael ei chofnodi’n gywir ac yn brydlon.
Rydym yn gosod rhagor o fanylion am gofnodi troseddau y llu yn yr adran ‘Cofnodi data am droseddu’.
Nid yw’r llu bob amser yn cynnal ymchwiliadau yn effeithiol ac yn brydlon
Yn y rhan fwyaf o achosion, mae’r llu’n ymchwilio i droseddau mewn modd amserol. Ac mae’n cwblhau llinellau ymholiad perthnasol a chymesur. Nid yw’r llu bob amser yn goruchwylio ymchwiliadau’n dda. Nid yw bob amser yn rhoi’r wybodaeth ddiweddaraf i ddioddefwyr. Yn y ffeiliau a archwiliwyd, cafodd y dioddefwr ddiweddariad mewn dim ond 8 allan o 21 achos lle bu oedi cyn ymateb, apwyntiad, neu israddiwyd y digwyddiad. Mae dioddefwyr yn fwy tebygol o fod â hyder mewn ymchwiliad gan yr heddlu pan fyddant yn cael diweddariadau rheolaidd.
Mae ymchwiliad trylwyr yn cynyddu’r tebygolrwydd y bydd troseddwyr yn cael eu hadnabod a’u harestio, gan roi canlyniad cadarnhaol i’r dioddefwr. Yn y rhan fwyaf o achosion, cymerodd y llu ddatganiadau personol. Mae’r rhain yn rhoi cyfle i ddioddefwyr ddisgrifio sut mae’r drosedd honno wedi effeithio ar eu bywyd.
Pan fydd dioddefwyr yn tynnu cefnogaeth ar gyfer ymchwiliad yn ôl, mae’r llu weithiau’n ystyried symud ymlaen â’r achos. Gall hyn fod yn ffordd bwysig o ddiogelu’r dioddefwr ac atal troseddau pellach rhag cael eu cyflawni. Yn y rhan fwyaf o achosion, mae’r llu hefyd yn cofnodi a oedd yn ystyried ei fod wedi defnyddio gorchmynion a gynlluniwyd i ddiogelu dioddefwyr, megis Hysbysiad Gwarchod Trais Domestig neu Orchymyn Amddiffyn Trais Domestig.
Mae’r Cod Ymarfer i Ddioddefwyr Troseddau yn gofyn i luoedd gynnal asesiad anghenion yn gynnar er mwyn pennu a oes angen cymorth ychwanegol ar ddioddefwyr. Nid yw’r llu bob amser yn cynnal yr asesiadau hyn nac yn cofnodi pob cais am gymorth ychwanegol.
Mae’r llu yn neilltuo’r math cywir o ganlyniad i ymchwiliad ar y cyfan, ac yn ystyried dymuniadau dioddefwyr, ond nid yw bob amser yn dal cofnod archwiliadwy
Mae’r llu yn cau troseddau gyda’r math priodol o ganlyniad yn y rhan fwyaf o achosion. Mae fel arfer yn cofnodi rhesymeg glir dros ddefnyddio canlyniad penodol, ac mae hyn yn cael ei oruchwylio’n effeithiol. Mae’n gofyn am farn dioddefwyr wrth benderfynu pa fath o ganlyniad i’w neilltuo i ymchwiliad wedi’i gau. Ond nid yw’r llu bob amser yn gallu darparu cofnod archwiliadwy o ddymuniadau’r dioddefwr. Mae hyn yn bwysig er mwyn helpu’r llu i ddeall y rhesymau pam nad yw dioddefwyr bellach yn cefnogi gweithredu gan yr heddlu. Mae’r llu fel arfer yn hysbysu dioddefwyr o ba god canlyniad sydd wedi’i neilltuo i’r ymchwiliad.
Cofnodi data am droseddu
Mae Heddlu Gogledd Cymru yn eithriadol o ran cofnodi troseddau.
Mae Rheolau Cyfri’r Swyddfa Gartref, sy’n darparu’r safon ar gyfer cofnodi troseddau yng Nghymru a Lloegr, wedi newid ers y tro diwethaf i ni archwilio’r llu ar gyfer uniondeb data troseddau.
Mae’r newid hwn yn ymwneud yn bennaf â’r ffordd y mae lluoedd yn cofnodi troseddau treisgar. Mae hyn yn golygu na allwn bellach gymharu’r canfyddiadau o’r archwiliad hwn â’r rhai o archwiliadau blaenorol.
Rydym yn amcangyfrif bod Heddlu Gogledd Cymru yn cofnodi 95.7 y cant (gyda chyfwng hyder o +/- 2.2 y cant) o’r holl droseddau yr adroddwyd amdanynt (ac eithrio twyll).
Rydym yn amcangyfrif bod y llu yn cofnodi 100.0 y cant (gyda chyfwng hyder o +/- 3.1 y cant) o droseddau rhywiol.
Rydym yn amcangyfrif bod y llu yn cofnodi 94.9 y cant (gyda chyfwng hyder o +/- 3.9 y cant) o droseddau treisgar.
Prif ganfyddiadau
Yn yr adran hon rydym yn nodi canfyddiadau eraill ar ba mor dda y mae’r llu’n cofnodi troseddau.
Mae’r llu’n cofnodi troseddau trais rhywiol yn effeithiol
Mae’r llu yn dda wrth gofnodi troseddau treisio. Yn ein harchwiliad, gwelsom y dylai 27 o droseddau treisio fod wedi’u cofnodi a bod pob un o’r 27 trosedd wedi’u cofnodi’n gywir. Treisio yw un o’r troseddau mwyaf difrifol y gall dioddefwr ei dioddef. Mae’n arbennig o bwysig, felly, bod troseddau’n cael eu cofnodi yn gywir, i sicrhau bod dioddefwyr yn derbyn y gwasanaeth a’r gefnogaeth y maent yn eu disgwyl a’u haeddu.
Mae’r llu yn cofnodi troseddau yn erbyn dioddefwyr agored i niwed yn effeithiol
Mae’r llu yn cofnodi troseddau yn erbyn dioddefwyr agored i niwed yn dda. Archwiliwyd 50 achos a adroddwyd i swyddogion arbenigol. Canfuom y dylai 32 o droseddau fod wedi’u cofnodi, a bod 31 wedi’u cofnodi’n gywir. Roedd yr un drosedd heb ei chofnodi am dorri Gorchymyn Peidio ag Ymyrryd. Roedd y drosedd gysylltiedig o stelcian, fodd bynnag, wedi’i gofnodi’n gywir.
Eithriadol
Pwerau’r heddlu a thrin y cyhoedd yn deg ac yn barchus
Mae Heddlu Gogledd Cymru yn ddigonol o ran defnyddio pwerau’r heddlu a thrin pobl yn deg ac yn barchus.
Prif ganfyddiadau
Yn yr adran hon rydym yn nodi ein prif ganfyddiadau sy’n ymwneud â phwerau’r heddlu a thrin pobl yn deg ac yn barchus.
Mae’r llu yn sicrhau bod ei swyddogion yn cael eu hyfforddi i gyfathrebu â’r cyhoedd yn barchus
Mae Heddlu Gogledd Cymru yn darparu hyfforddiant gorfodol i’w weithlu, gan gynnwys sgiliau cyfathrebu effeithiol, ymwybyddiaeth ddiwylliannol a rhagfarn ddiarwybod. Mae hyn yn helpu swyddogion i ddeall eu rhagfarnau personol yn well ac i wella eu sgiliau wrth gyfathrebu ag aelodau’r cyhoedd. Canfuom hefyd fod y llu yn cynnig cyrsiau coleg i swyddogion i wella eu sgiliau Cymraeg. Cawsom fod swyddogion yn gwerthfawrogi hyn.
Mae’r llu yn sicrhau bod swyddogion yn derbyn hyfforddiant stopio a chwilio. Mae’r hyfforddiant hwn yn cael ei ddarparu’n flynyddol fel rhan o hyfforddiant diogelwch cyhoeddus a phersonol. Caiff hyfforddiant ei adolygu’n rheolaidd, ac mae’n cynnwys senarios sydd wedi’u cynllunio i roi profiad realistig i swyddogion o sefyllfaoedd y gallai fod yn rhaid iddynt ddelio â nhw. Mae swyddogion wedi’u hyfforddi i ddefnyddio’r model penderfynu cenedlaethol.
Mae’r llu yn defnyddio pwerau stopio a chwilio yn deg ac yn barchus
Yn ystod ein harolygiad, gwnaethom adolygu sampl o 223 o gofnodion stopio a chwilio o 1 Mawrth i 2023 i 29 Chwefror 2024. Yn seiliedig ar y sampl hon, rydym yn amcangyfrif bod seiliau rhesymol i 85.2 y cant (gyda chyfwng hyder o +/- 4.5 pwynt canran) o’r holl achosion o stopio a chwilio a gynhaliwyd gan y llu yn ystod y cyfnod hwn. Mae hyn yn sefydlog yn fras o’i gymharu â chanfyddiadau ein hadolygiad blaenorol o gofnodion rhwng 1 Ionawr a 31 Rhagfyr 2021, pan ganfuom fod gan 80.9 y cant (gyda chyfwng hyder o +/- 4.1 pwynt canran) o stopio a chwilio a gynhaliwyd gan Heddlu Gogledd Cymru sail resymol. O’r cofnodion a adolygwyd gennym o stopio a chwilio pobl a hunan-nododd eu bod o gefndir ethnig lleiafrifol, roedd gan wyth o bob deg sail resymol.
Dywedodd y llu wrthym ei fod yn adolygu cofnodion stopio a chwilio i sicrhau bod y pwerau’n cael eu defnyddio’n briodol a bod swyddogion yn cofnodi seiliau rhesymol yn gywir. Ond cawsom nad oedd hyn yn wir bob amser. Dywedodd y llu wrthym ei fod yn cydnabod bod angen iddo wneud mwy i sicrhau ei hun bod goruchwylwyr yn craffu ar sail resymol yn briodol.
Mae’r llu yn defnyddio proses samplu dip i adolygu ffilm fideo a wisgir ar y corff i ddarparu lefel ychwanegol o graffu. Dywedodd wrthym yr hoffai wneud mwy o adolygiadau ansoddol yn y dyfodol. Dywedodd y llu wrthym fod ei gyfradd gydymffurfio ar gyfer defnyddio fideo a wisgir ar y corff ar gyfer stopio a chwilio wedi gwella o 72.4 y cant i 92 y cant. Mae canfyddiadau adolygiadau o ffilm fideo a wisgir ar y corff yn cael eu bwydo i’r cyfarfodydd llywodraethu strategol a thactegol. Weithiau, rhennir yr adborth yn uniongyrchol â swyddogion.
Dangosodd ein hadolygiad o fideo a wisgir ar y corff mewn achosion stopio a chwilio fod swyddogion yn gwrtais ac yn barchus. Ond gwelsom weithiau hefyd fod y cyfiawnhad dros y chwiliad yn cael ei gyfleu’n wael i’r person cyn iddo ddechrau. Dylai’r llu sicrhau bod swyddogion yn cadw at ei fethodoleg gyson a phroffesiynol. Gwelsom rai enghreifftiau o gyfathrebu rhagorol gan swyddogion.
Yn y flwyddyn a ddaeth i ben 31 Mawrth 2023, daeth swyddogion Heddlu Gogledd Cymru o hyd i’r eitem roeddent yn chwilio amdano mewn 24.3 y cant o’r chwiliadau stopio a chwilio a gynhaliwyd. Mae hyn o fewn yr ystod arferol o’i gymharu â lluoedd eraill ar draws Cymru a Lloegr.
Mae angen i’r llu wella hyder ei swyddogion wrth ddefnyddio stopio a chwilio fel tacteg ymchwiliol
Roedd gan lawer o swyddogion y siaradom â nhw ddiffyg hyder wrth gynnal stopio a chwilio, ac nid oeddent yn teimlo eu bod yn cael eu cefnogi i’w ddefnyddio fel tacteg ymchwiliol.
Mewn rhai achosion, dywedwyd wrthym fod swyddogion yn dibrisio’r defnydd o stopio a chwilio oherwydd galwadau cystadleuol ar eu hamser. Roedd y goruchwylwyr y siaradom â nhw yn cytuno â’r safbwyntiau hyn. Roedd y llu eisoes wedi nodi’r mater hwn drwy adborth gan ei swyddogion rheng flaen.
Dylai’r llu sicrhau bod proses ddiogelu briodol ar gyfer plant sy’n destun stopio a chwilio
Gall y llu nodi lle mae plant wedi bod yn destun stopio a chwilio, gan gynnwys y rhai sy’n 12 oed ac iau. Ond nid oes ganddo broses ddiogelu gyson ar eu cyfer.
Dywedodd y llu wrthym fod swyddogion wedi stopio a chwilio 13 o blant yn y flwyddyn a ddaeth i ben 31 Gorffennaf 2024. Roedd dau o dan ddeg oed, ond nid oedd unrhyw atgyfeiriad diogelu wedi’i wneud. Nid oedd y llu ychwaith wedi gwneud atgyfeiriad diogelu ar gyfer 3 phlentyn arall rhwng 10 a 12 oed. Nid oes gan y llu broses awtomatig i graffu ar chwiliadau plant, ac nid yw uwch swyddogion yn gofyn am adolygiad o’r chwiliadau hyn.
Dywedodd y llu wrthym ei fod yn gwneud atgyfeiriadau diogelu ar sail fesul achos. Er bod y niferoedd yn fach, dylai’r llu fod yn fodlon bod yr holl blant sy’n destun stopio a chwilio yn cael goruchwyliaeth ychwanegol, a bod atgyfeiriadau angenrheidiol yn cael eu gwneud. Os na wneir atgyfeiriad diogelu, dylid cofnodi’r rhesymau dros y penderfyniad.
Digonol
Ataliaeth ac atal troseddu ac ymddygiad gwrthgymdeithasol, a lleihau bregusrwydd
Mae Heddlu Gogledd Cymru yn ddigonol am atal ac ataliaeth.
Ymarfer arloesol
Mae’r llu yn cydweithio â chwmnïau trafnidiaeth i’w helpu i ddod o hyd i bobl sydd ar goll yn gyflym
Mae’r llu yn rhoi gwybodaeth am bobl sy’n mynd ar goll dro ar ôl tro, a’u lleoliadau posib, i gwmnïau bysus a threnau. Mae’r cwmnïau’n anfon rhybuddion at beiriannau tocynnau i hysbysu gyrwyr a staff. Dywedodd y llu wrthym fod un cwmni bysus wedi derbyn dros 60 o atgyfeiriadau ers 28 Hydref 2023. Mewn un achos, daethpwyd o hyd i berson oedd ar goll o gyfleuster iechyd meddwl yn gyflym, a’i ddychwelyd yn ddiogel. Mae cynlluniau i ehangu’r prosiect i hysbysu cwmnïau am bobl goll sydd â dementia.
Mae gan hyn y potensial i leihau’r risgiau i bobl sydd ar goll yn sylweddol, a chyflymu eu dychweliad i amgylchedd diogel. Mae Heddlu Gogledd Cymru wedi rhannu’r prosiect gyda lluoedd eraill.
Prif ganfyddiadau
Yn yr adran hon rydym yn nodi ein prif ganfyddiadau sy’n ymwneud ag atal ac ataliaeth.
Mae’r llu yn cyfathrebu’n dda â’i gymunedau, gan gynnwys y rhai sy’n rhyngweithio’n llai aml â’r heddlu
Canfuom fod y llu yn cyfathrebu’n dda â’i gymunedau, yn bersonol a thrwy gyfryngau cymdeithasol, yn darlledu gwybodaeth ac yn cymryd rhan mewn trafodaeth ddwyffordd. Mae wedi datblygu Gogledd Cymru’n Siarad, llwyfan y gall y cyhoedd danysgrifio iddo. Mae tanysgrifwyr yn derbyn gwybodaeth sy’n berthnasol iddynt. Gallant hefyd ofyn cwestiynau i’r heddlu.
Dywedodd y llu wrthym fod gan y platfform fwy na 15,500 o danysgrifwyr, gyda’r mwyafrif yn nodi bod y cynnwys a rennir yn berthnasol iddynt. Mae’r llu yn gwerthuso ei ymgysylltiad ar-lein i nodi’r themâu sydd o ddiddordeb mwyaf. Defnyddir y wybodaeth hon i deilwra negeseuon yn y dyfodol. Mae’r llu hefyd yn cynnal digwyddiadau rheolaidd drwy gydol y flwyddyn, megis hybiau heddlu symudol, ac yn mynychu ffeiriau a marchnadoedd. Mae’r cynllun Paned gyda’ch Plismon yn rhoi cyfle i bobl drafod materion gyda swyddogion yn anffurfiol.
Mae’r tîm troseddau cefn gwlad wedi gweithio i ddatblygu cysylltiadau â chymunedau y gallent fod yn ynysig fel arall. Dywedodd y tîm wrthym eu bod wedi ymweld â dros 1,400 o ffermydd. Mae’n trefnu ac yn mynychu digwyddiadau i feithrin perthnasoedd, gan gynnwys ymweld â digwyddiadau ffermwyr ifanc a chanolfannau dosbarthu anifeiliaid a bwyd, yn ogystal ag ysgolion a cholegau. Yn ogystal â’r cyfarfodydd personol hyn, mae’r llu yn defnyddio ap negeseua cymunedol i gynnal a gwella ei gysylltiad â’r gymuned hon.
Mae’r tri swyddog yn y tîm cydraddoldeb, amrywiaeth a chynhwysiant yn cefnogi’r timau cymdogaeth, troseddau cefn gwlad a phlismona lleol i gydlynu gwaith i gysylltu â chymunedau nad oeddent wedi rhyngweithio â’r heddlu o’r blaen. Mae gan y llu hefyd staff a swyddog ymroddedig sy’n gweithio mewn tîm ymddiriedolaeth yr heddlu a chymunedau. Mae’r ymddiriedolaeth yn rheoli Cronfa Deddf Eiddo’r Heddlu – arian a dderbyniwyd gan y llu o werthu eiddo a ganfuwyd neu a atafaelwyd. Ers 1998, mae wedi buddsoddi dros £1.7 miliwn yn ei chymunedau. Mae timau cymdogaeth yn aml yn gwneud cais i’r ymddiriedolaeth am grantiau i gefnogi mentrau cymunedol.
Mae’r llu yn mynd i’r afael ag ymddygiad gwrthgymdeithasol yn effeithiol
Yn y flwyddyn a ddaeth i ben 31 Mawrth 2023, cofnododd Heddlu Gogledd Cymru 16.3 o achosion o ymddygiad gwrthgymdeithasol fesul 1,000 o’r boblogaeth. Mae hyn yn yr ystod arferol ar gyfer pob llu yng Nghymru a Lloegr, a gofnododd 17.1 o ddigwyddiadau ymddygiad gwrthgymdeithasol ar gyfartaledd fesul 1,000 o’r boblogaeth.
Mae’r llu yn defnyddio £1 miliwn o gyllid gan y Swyddfa Gartref i fynd i’r afael ag ymddygiad gwrthgymdeithasol gan ddefnyddio patrolau gwelededd uchel. Dywedodd y llu wrthym fod ei ddadansoddwyr wedi nodi 28 ardal gyda lefelau uwch o ymddygiad gwrthgymdeithasol, trais, lladrata a throseddau rhywiol. Caiff patrolau eu cyfeirio i’r ardaloedd hyn pan fo ymddygiad gwrthgymdeithasol yn fwyaf cyffredin. Mae gan y llu hefyd swyddogion ymddygiad gwrthgymdeithasol ymroddedig sy’n cefnogi timau cymdogaeth i ddefnyddio gorchmynion sifil a phwerau eraill.
Yn y flwyddyn a ddaeth i ben ar 31 Mawrth 2023, cyhoeddodd Heddlu Gogledd Cymru 57 o orchmynion ymddygiad gwrthgymdeithasol (Gorchmynion Ymddygiad Troseddol, Hysbysiadau Gwarchod y Gymuned, gwaharddebau sifil a gorchmynion gwasgaru adran 34) mewn ymateb i 11,246 digwyddiad, gan roi cymhareb o 0.5 y cant. Roedd hyn yn gynnydd o’i gymharu â’r flwyddyn flaenorol. Roedd hefyd o fewn yr ystod arferol a ddisgwylid o’i gymharu â lluoedd yng Nghymru a Lloegr, lle’r cyfartaledd oedd 1.2 y cant.
Mae tîm Ymddiriedolaeth yr Heddlu a Chymunedau wedi gweithio gyda Theatr Clwyd i ddatblygu rhaglen addysg arobryn ar gyfer pobl ifanc. Mae’n cynyddu ymwybyddiaeth o droseddu ac yn atal pobl ifanc rhag cyflawni trosedd. Mae hefyd yn annog perthnasoedd iach a dinasyddiaeth dda. Dywedodd y llu wrthym fod 275 o ddisgyblion ar draws 10 ysgol wedi cymryd rhan yn y rhaglen yn 2023. Mae disgwyl i nifer tebyg gymryd rhan yn 2024.
Mae cyfarfodydd tasgio yn blaenoriaethu ataliaeth ac atal troseddu, ymddygiad gwrthgymdeithasol a niwed
Cawsom fod y llu yn blaenoriaethu gweithgareddau sy’n ceisio lleihau niwed. Trafodir dioddefwyr digwyddiadau mynych, lleoliadau mynych, pobl ar goll dro ar ôl tro a phobl sydd wrth risg ecsbloetiaeth mewn cyfarfodydd tasgio dyddiol y llu a’r ardal.
Roedd enghreifftiau cadarnhaol o’r dull hwn yn cynnwys yr ymateb cyflym i ddyn 87 oed â dementia a oedd ar goll. Cafodd unedau arbenigol eu cynnwys yn gyflym, a daethpwyd o hyd iddo yn oer ond yn ddianaf, ar ôl cwympo a chael ei ddal mewn isdyfiant. Yn ystod un cyfarfod, trafodwyd beic modur wedi’i ddwyn ac yna ymchwilio ymhellach. Y canlyniad oedd bod y llu yn cydnabod nad oedd yn achos ynysig, ac roedd yn gallu mynd i’r afael â chyfres o ddigwyddiadau yn gysylltiedig â throseddau cyfundrefnol.
Gwelsom fod cyfarfodydd dyddiol a misol y llu yn arwain at gamau gweithredu gan yr heddlu neu sefydliadau eraill gyda’r nod o leihau niwed, gydag arweinwyr yn rhoi cyfeiriad clir ar sut i fynd i’r afael â mater. Mae gan y llu bedwar dadansoddwr sy’n cynhyrchu dogfen fisol i archwilio materion presennol a materion sy’n dod i’r amlwg i gefnogi gwaith gyda sefydliadau partner. Mewn un cyfarfod, nododd y llu fygythiad sylweddol i linellau cyffuriau. Gan weithio gyda sefydliadau eraill, llwyddodd i ymyrryd, lleihau digwyddiadau trais difrifol ac arestio nifer o droseddwyr.
Mae gan y llu raglen sefydledig sy’n cynnig cyfleoedd i bobl fod yn rhan o weithgarwch plismona
Mae’r heddlu’n annog y cyhoedd i wirfoddoli drwy ei raglen Dinasyddion mewn Plismona, sy’n cwmpasu cwnstabliaid arbennig, cadetiaid yr heddlu a gwirfoddolwyr cymorth yr heddlu. Yn ogystal â gweithio ochr yn ochr â swyddogion a staff arferol, maent yn cefnogi, yn cynghori ac yn cydlynu gwaith cynlluniau megis Gwarchod y Gymdogaeth, Gwarchod Ffermydd, Gwarchod Ceffylau a Gwarchod Busnesau.
Mae gan y llu fwrdd rheoli cwnstabliaid arbennig dan gadeiryddiaeth prif swyddog cwnstabliaid arbennig, sy’n adrodd i’r grŵp prif swyddogion. Mae’n cynnal cyfarfodydd misol ar gyfer goruchwylwyr cwnstabliaid arbennig lle trafodir themâu a blaenoriaethau, megis trais yn erbyn menywod a merched.
Mae’r llu yn cymryd rhan yn Heddlu Bach, y rhaglen heddlu bach saith wythnos ar gyfer plant o ysgolion dethol. Mae’r swyddogion heddlu bach yn blaenoriaethu materion sy’n effeithio ar eu hardal, megis sbwriel neu oryrru. Mae ymchwil gan Brifysgol Caerdydd yn dangos bod y rhaglen yn datblygu dyheadau plant, gwytnwch, hunan-barch a hunan-werth. Dywedodd y llu wrthym ei fod wedi gweithio gyda 1,920 o blant drwy’r rhaglen ers iddi ddechrau.
Mae’r llu yn cynnig yr un mynediad i wirfoddolwyr at hyfforddiant a chymorth lles â’r gweithlu cyflogedig. Mae’n cynnal hyfforddiant arweinyddiaeth ar benwythnosau i ganiatáu i oruchwylwyr gwirfoddol gael mynediad at gyfleoedd datblygu. Dull yr heddlu yw bod y gweithluoedd cyflogedig a gwirfoddol yn un tîm. Mae’n dweud mai dyma un o’r rhesymau pam mae wedi llwyddo i ddenu mwy na 300 o wirfoddolwyr.
Mae’r llu yn recriwtio gwirfoddolwyr yn rhagweithiol. Mae’n ymweld ag ystod o weithleoedd, asiantaethau a chwmnïau i ddenu pobl sydd â’r sgiliau cywir. Er enghraifft, cysylltodd y llu â gwirfoddolwyr posib sydd â sgiliau gyrru uwch i wella diogelwch ar y ffyrdd drwy ei weithdy BikeSafe. Mae’r llu yn mynychu digwyddiadau cymunedol i annog cwnstabliaid arbennig a gwirfoddolwyr i ymuno, ac yn ddiweddar cynhaliodd ddigwyddiad recriwtio yn Tesco ym Mae Colwyn.
Mae’r llu yn rhoi gwybodaeth fanylach i swyddogion ond dylai sicrhau bod swyddogion cymdogaeth yn cael eu cyfeirio a’u cefnogi’n effeithiol
Mae’r llu wedi buddsoddi’n sylweddol yn ei allu prosesu gwybodaeth ac adrodd data gyda’r system delweddu data Microsoft Power BI. Mae’r system yn rhoi’r gallu i swyddogion a staff gael gafael ar wybodaeth fanwl a pherthnasol a’i deall. Mae hyn yn golygu y gall timau cymdogaeth nodi ac ymateb i faterion presennol neu rai sy’n dod i’r amlwg yn eu hardal yn fwy effeithiol, heb fod angen cymorth dadansoddwr bob amser. A gall goruchwylwyr gael gafael ar wybodaeth perfformiad am eu timau a’u swyddogion unigol i ddeall beth maent wedi’i wneud a beth arall y gallent ei wneud. Gall swyddogion ymddygiad gwrthgymdeithasol ddefnyddio’r system i ddadansoddi patrymau a thueddiadau.
Fodd bynnag, defnyddir y system yn anghyson ar draws yr heddlu. Nid yw pob swyddog wedi’i hyfforddi i’w defnyddio, ac roedd rhai yn ansicr pa wybodaeth y gallai ei darparu. Roedd rhai personél yn osgoi ei defnyddio, yn enwedig rhai swyddogion a staff yr oedd yn well ganddynt y systemau hŷn, llai galluog. Mae angen i’r llu ystyried sut y gall annog swyddogion i wneud y defnydd gorau o’r system newydd i leihau niwed, atal troseddu a dwyn troseddwyr o flaen eu gwell.
Canfuom hefyd nad oedd rhai swyddogion cymdogaeth yn ymwybodol o flaenoriaethau cymdogaeth neu’r llu, ac nad oeddent yn gwybod a oedd proffiliau problem lleol neu’r llu yn bodoli. Nid oedd rhai yn gallu disgrifio problemau parhaus yn eu hardal, ac nid oeddent yn ymwybodol a oedd unrhyw grwpiau troseddau cyfundrefnol yn bodoli. Roedd nifer o swyddogion ar batrwm sifftiau hyblyg, a oedd yn golygu eu bod yn colli cyfarfodydd briffio a thasgio dyddiol. Cafodd rhai sesiynau briffio, tasgio neu gyfarwyddyd diweddarach gan gydweithwyr, ond nid oedd hyn yn gyson ar draws y llu.
Roedd nifer o swyddogion y buom yn siarad â nhw yn trefnu eu gweithgareddau eu hunain heb wybod y blaenoriaethau yn eu hardaloedd. Nododd rhai timau ryngweithio da â thimau ymateb ac unedau eraill, ond adroddodd rhai am ychydig neu ddim rhyngweithio o gwbl. Dywedodd rhai swyddogion y gallent weithio am wythnosau yn aml heb weld na rhyngweithio â swyddogion eraill neu oruchwyliwr. Nid oedd rhai swyddogion cymdogaeth yn glir ynghylch eu rôl. Roedd hyn yn eu gadael yn teimlo’n ddi-gyfeiriad, yn agored i niwed ac wedi’u tanbrisio.
Mae’r llu wedi cyflwyno bwrdd perfformio plismona yn y gymdogaeth newydd i gasglu ystod eang o weithgareddau’r timau – er enghraifft, rhyngweithio â chymunedau, datrys problemau a thargedu gweithgarwch. Dylai’r craffu gwell hwn arwain at fwy o ffocws a gwell perfformiad.
Digonol
Ymateb i’r cyhoedd
Mae Heddlu Gogledd Cymru yn ddigonol am ymateb i’r cyhoedd.
Ymarfer arloesol
Mae’r llu yn gweithio gyda phrifysgolion i roi cyfle i fyfyrwyr sy’n astudio gradd mewn plismona i weithio yn ei ystafell reoli
Nododd y llu fod angen mwy o bobl i ateb galwadau brys a galwadau di-frys gan y cyhoedd yn ystod y galw tymhorol brig. Gan gydweithio â phrifysgolion lleol, dechreuodd y llu recriwtio myfyrwyr plismona.
Mae myfyrwyr yn cwblhau cwrs wythnos o hyd cyn gweithio ar y switsfwrdd, gan gefnogi perfformiad trin galwadau. Mae llawer o fyfyrwyr yn dychwelyd yn ystod eu gwyliau, ac mae rhai wedi ymuno â’r llu mewn amrywiaeth o rolau eraill.
Yn ystod yr arolygiad, buom yn siarad â rhai o’r myfyrwyr. Roeddent yn teimlo eu bod yn cael eu cefnogi yn y rôl ac yn mwynhau’r cyfle i weithio mewn amgylchedd deinamig a oedd yn caniatáu iddynt ddatblygu eu sgiliau ymarferol. Roeddent yn teimlo eu bod yn gwneud gwahaniaeth i gymunedau gogledd Cymru wrth gael cymorth gyda’u hastudiaethau prifysgol.
Prif ganfyddiadau
Yn yr adran hon rydym yn nodi ein prif ganfyddiadau sy’n ymwneud â pha mor dda y mae’r llu yn ymateb i’r cyhoedd.
Mae’r llu yn rheoli ei ystafell reoli yn effeithiol
Canfuom fod gan Heddlu Gogledd Cymru strwythurau rheoli dyddiol cadarn ar waith ar gyfer ei ystafell reoli, sy’n cael ei oruchwylio gan brif swyddog. Mae adroddiadau perfformiad dyddiol yn archwilio pob agwedd ar y galw yn yr ystafell reoli. Mae galw ac adnoddau yn cael eu holrhain i sicrhau bod digon o bobl ar ddyletswydd i ateb galwadau.
Dywedwyd wrthym nad oedd timau trin galwadau wedi cael sesiynau briffio tîm ers symud i batrwm sifft newydd. Roedd rhai timau yn teimlo y gallai ailgyflwyno’r rhain wella cyfathrebu gan uwch arweinwyr, yn enwedig y wybodaeth mae trinwyr galwadau yn ei derbyn. Mae’r llu yn bwriadu cyflwyno sgriniau yn yr ystafell reoli a fydd yn dangos galw byw a gwybodaeth am berfformiad.
Mae angen i’r llu wneud yn siŵr ei fod yn ateb galwadau brys yn ddigon cyflym
Yn y flwyddyn a ddaeth i ben 30 Mehefin 2024, atebodd Heddlu Gogledd Cymru 82.2 y cant o’i alwadau 999 o fewn 10 eiliad. Roedd hyn yn is na’r safon ddisgwyliedig ar gyfer heddluoedd yng Nghymru a Lloegr i ateb 90 y cant o alwadau 999 o fewn 10 eiliad.
Yn ystod hydref 2024, roedd disgwyl i’r llu dderbyn uwchraddiad i’w seilwaith ffôn. Dylai hyn wella ei allu i ateb galwadau 999 yn gyflymach. Dylai’r llu barhau yn ei ymdrechion i wella ei berfformiad trin galwadau.
Ffigur 2: Cyfran o alwadau 999 a atebwyd o fewn 2024 eiliad gan luoedd yng Nghymru a Lloegr yn y flwyddyn a ddaeth i ben 30 Mehefin 2024

Ffynhonnell: Amserau ateb galwadau 999 o BT
Sylwer: Amser ateb galwadau yw’r amser a gymerwyd i drosglwyddo galwad o BT i lu, ac yna ateb yr alwad gan y llu.
Gall y cyhoedd gysylltu â’r heddlu drwy sianelau priodol, hygyrch, ac wedi’u monitro
Yn ogystal â galwadau 999 ac 101, gall aelodau’r cyhoedd ddefnyddio amrywiaeth o sianeli ar-lein i gysylltu â Heddlu Gogledd Cymru. Mae hyn yn cynnwys cyfryngau cymdeithasol a Single Online Home, llwyfan sy’n caniatáu i’r cyhoedd adrodd am droseddau neu gysylltu â’r heddlu ar unrhyw adeg.
Mae gan y llu ddesg ddigidol, sydd ar agor 24 awr y dydd, 7 niwrnod yr wythnos, i gydlynu’r sianeli hyn ac ymateb i’r cyhoedd yn Gymraeg ac yn Saesneg. Mae cyswllt digidol yn helpu’r llu i gael sgyrsiau dwyffordd gyda’r cyhoedd. Mae’r llu wedi cynyddu staffio ar y ddesg fel ei bod yn gallu ymateb yn well yn ystod adegau o alw brig.
Mae’r llu yn adnabod ac yn deall risg yn dda, ac yn cynnal asesiad cychwynnol strwythuredig wrth dderbyn galwadau am wasanaeth
Fel rhan o’n hasesiad o wasanaethau dioddefwyr, canfuom fod trinwyr galwadau wedi defnyddio brysbennu strwythuredig ac asesu risg a oedd yn ystyried anghenion y dioddefwr/galwr mewn 72 o 88 o alwadau.
Roedd yr asesiad risg THRIVE (bygythiad, niwed, risg, ymchwiliad, bregusrwydd ac ymgysylltu) a gofnodwyd yn adlewyrchiad cywir ac ystyrlon o’r alwad mewn 68 allan o 72 achos. Canfuom fod graddiad blaenoriaethu cychwynnol trinwyr galwadau o’r alwad yn briodol mewn 90 o’r 97 achos a adolygwyd.
Mae angen i’r llu leihau’r nifer o alwadau 101 di-frys sydd wedi’u gadael
Dywedodd y llu wrthym fod galwyr wedi rhoi’r gorau i 18.5 y cant o alwadau i’w rhif 101 di-frys cyn iddynt gael eu hateb. Fel y nodir yn egwyddorion a chanllawiau strategaeth rheoli cysylltiadau cenedlaethol 2020, dylai lluoedd sydd â switsfwrdd anelu at gyfradd gadael yn is na 5 y cant.
Gall galwyr sy’n rhoi’r gorau i alwadau di-frys fynd ymlaen i wneud galwadau amhriodol i’r system 999. Mae nifer uchel o alwadau wedi’u gadael yn golygu bod gan y llu rywfaint o risg nad yw wedi’i ddeall na’i drin am nad yw cynnwys yr alwad yn hysbys. Mae’r llu wedi gweithio i ddeall rhoi’r gorau i alwadau yn fanylach ac wedi gweld gostyngiad o fis i fis.
Digonol
Ymchwilio i droseddau
Mae Heddlu Gogledd Cymru angen gwella o ran ymchwilio i droseddau.
Prif ganfyddiadau
Yn yr adran hon rydym yn nodi ein prif ganfyddiadau sy’n ymwneud â pha mor dda y mae’r llu yn ymchwilio troseddau.
Dylai’r llu sicrhau bod ei llywodraethu a goruchwyliaeth ei ymchwiliadau yn effeithiol
Mae gan y llu fframwaith perfformiad ar gyfer ymchwilio i droseddau, ond gellir gwneud mwy i sicrhau bod ymchwilwyr yn ei ddefnyddio ar lefel leol.
Ar ôl ein harolygiad diwethaf, diddymodd yr heddlu ei grŵp safonau ymchwilio strategol a oedd yn adolygu perfformiad ymchwiliadau ar draws y tair ardal plismona lleol. Yna cynhaliodd pob ardal ei chyfarfod safonau ymchwilio ar wahân eu hunain.
Ond ym mis Ebrill, gwnaeth y llu adfer y cyfarfod ar draws y llu, gan gydnabod bod safonau ymchwilio yn gofyn am lywodraethu mwy cyson a mwy o gyfathrebu rhwng pob ardal. Aethom i’r cyfarfod safonau ymchwilio newydd a chanfod diffyg dealltwriaeth gyffredinol o ddata ymchwiliadau trosedd. Roedd craffu cyfyngedig ar ardaloedd risg uchel neu ardaloedd nad oedd yn perfformio’n ddigonol.
Dylai’r llu sicrhau bod cynlluniau ymchwilio yn cael eu creu lle bo hynny’n briodol, gyda goruchwylwyr yn sicrhau bod pob cyfle ymchwiliol yn cael eu cymryd
Yn ein hasesiad o wasanaethau dioddefwyr, canfuom fod 66 o 82 achos wedi cael eu goruchwylio’n effeithiol, ac roedd 85 o 100 yn ymchwiliadau yn effeithiol. Canfuom fod cynllun ymchwilio priodol, yn unol â chanllawiau ymarfer proffesiynol awdurdodedig y Coleg Plismona, mewn 53 o 63 o achosion.
Canfuom fod yr holl gyfleoedd ymchwilio priodol a chymesur wedi’u cymryd drwy gydol yr ymchwiliad mewn 68 o 82 o achosion.
Yn ystod ein harolygiad, buom yn siarad ag ymchwilwyr ac adolygu eu hymchwiliadau. Canfuom fod adolygiadau goruchwylio o ymchwiliadau yn anghyson. Cafodd rhai timau adolygiadau a goruchwyliaeth amserol, ond ychydig iawn y cafodd eraill. Mae goruchwyliaeth briodol yn ffactor pwysig o ran pa mor dda y mae lluoedd yn cynnal ymchwiliadau. Pan fydd goruchwyliaeth yn absennol neu ddim yn ddigon da, mae ymchwiliadau’n cael eu peryglu ac mae’r gwasanaeth i ddioddefwyr yn dirywio.
Mae gan y llu safonau clir ar gyfer goruchwylio ymchwiliadau, ond nid yw’n cadw atynt bob amser. Mewn cyfarfod perfformiad a arsylwom, ychydig iawn o dditectif arolygyddion oedd â gwybodaeth am bolisi rheoli troseddu y llu neu ble y gallent ddod o hyd iddo.
Mae’r llu yn dilyn erlyniadau a arweinir gan dystiolaeth ar ran dioddefwyr pan fo’n bosib
Os nad yw dioddefwr am gefnogi erlyniad, ond bod tystiolaeth o drosedd, gall yr heddlu ac erlynwyr ystyried a ddylid dwyn yr achos gerbron llys. Mae hwn yn erlyniad a arweinir gan dystiolaeth.
Canfuom fod gan swyddogion ymwybyddiaeth a gwybodaeth dda o erlyniadau a arweinir gan dystiolaeth, a diwylliant o fod eisiau sicrhau canlyniad cadarnhaol i ddioddefwr pe baent yn tynnu’n ôl o’r broses.
Dywedodd swyddogion a staff wrthym am erlyniadau llwyddiannus lle’r oedd dioddefwyr trais domestig wedi bod yn rhy ofnus i roi datganiad tyst neu fynd i’r llys. Canfuom fod personél yn dilyn erlyniadau a arweinir gan dystiolaeth pryd bynnag y bo modd i ddiogelu dioddefwyr a lleihau troseddu. Gwelsom hefyd enghreifftiau o erlyniadau a arweinir gan dystiolaeth mewn cyfarfodydd tasgio dyddiol a chyfarfodydd llu, a thrwy gydol grwpiau ffocws gyda phersonél. Yn ein hasesiad o wasanaethau dioddefwyr, canfuom fod yr heddlu wedi ystyried symud ymlaen, neu geisio symud ymlaen â’r achos, heb gefnogaeth y dioddefwr mewn 10 o 16 achos perthnasol.
Mae angen i’r llu wella gwasanaethau fforensig digidol i sicrhau nad yw ymchwiliadau yn cael eu gohirio
Canfuom nad oedd ymchwilwyr yn cael gwasanaeth effeithiol fel mater o drefn gan wasanaethau fforensig digidol. Arweiniodd yr amser a gymerwyd i ddadansoddi dyfeisiau, megis ffonau a chyfrifiaduron, at oedi mewn ymchwiliadau. Roedd swyddogion y siaradom â nhw yn teimlo eu bod yn siomi dioddefwyr oherwydd yr oedi hwn. A dywedont wrthym fod gwasanaethau fforensig yn ymestyn y dyddiadau cwblhau y cytunwyd arnynt yn rheolaidd. Yn yr un modd, mae’r amserlenni y cytunwyd arnynt ar gyfer archwilio dyfeisiau electronig yn cael eu colli yn gyson.
Dywedodd y llu wrthym fod nifer sylweddol o gyfrifiaduron yn aros i gael eu harchwilio gan ei uned troseddau technoleg uchel. Dylid archwilio gliniaduron mewn achosion risg uchel o fewn pedair wythnos, ond ar adeg ein harolygiad roedd oedi o saith mis. Mewn achosion risg canolig, dylid archwilio dyfeisiau rhwng 4 ac 8 wythnos, ond ar adeg ein harolygiad roedd oedi o 11 mis.
Dywedodd ymchwilwyr yn y tîm amddiffyn cam-drin plant ar-lein (OCAIT) hefyd fod amser prosesu ar gyfer dadansoddi tystiolaeth ddigidol yn y tîm ar-lein diogelu plant, sy’n gyfrifol am achosion risg canolig, rhwng wyth a deg mis.
Mae uwch arweinwyr wedi dyrannu cyllid i allanoli achosion i sicrhau bod dyfeisiau’n cael eu harchwilio’n gyflymach. Mae prosesau ar waith i gynyddu ymchwiliadau blaenoriaeth uchel, ac mae hyn yn digwydd pan fo angen. Caiff ôl-groniadau archwiliadau digidol eu monitro yng nghyfarfod safonau ymchwiliol yr heddlu, a gynhelir yn chwarterol ac a gadeirir gan bennaeth troseddu y llu.
Mae gan Heddlu Gogledd Cymru allu a chapasiti ditectif effeithiol
Mae’r llu wedi cynnal ei allu a chapasiti ditectif cryf. Ar 31 Mawrth 2024, cafodd pob un o’r 263 swydd eu llenwi gan dditectifs oedd yn gymwys i raglen broffesiynoli ymchwilio (PIP) lefel 2 i gynnal ymchwiliadau troseddau cymhleth a difrifol. Mae hyn yn rhoi’r llu mewn sefyllfa dda o ran cynnal ei allu a chapasiti ymchwiliol.
Mae’r grŵp cydnerthedd ditectifs yn helpu’r llu i ddeall faint o’i swyddogion sydd wedi’u hachredu i PIP 2, nodi swyddi gwag, a chynllunio ar gyfer ymddeoliadau a rhai yn gadael eu swydd. Mae hyn yn helpu’r llu i ddeall beth mae angen iddo ei wneud i sicrhau bod y swyddi’n parhau i gael eu llenwi.
Angen gwella
Amddiffyn pobl fregus
Mae Heddlu Gogledd Cymru angen gwella sut mae’n diogelu pobl agored i niwed.
Prif ganfyddiadau
Yn yr adran hon rydym yn nodi ein prif ganfyddiadau sy’n ymwneud â pha mor dda y mae’r llu yn diogelu pobl agored i niwed.
Nid yw pob swyddog yn gwirio diogelwch a lles plant mewn digwyddiadau cam‑drin domestig ac yn cofnodi pryderon yn llawn
Os bydd swyddog yn mynychu digwyddiad sy’n gysylltiedig â cham-drin domestig lle mae plentyn yn bresennol neu mae’n hysbys bod plentyn yn byw yno, dylai sicrhau bod y plentyn yn cael ei ddiogelu’n iawn. Dylai swyddogion gofnodi manylion y plentyn a rhoi sylwadau ar brofiad byw y plentyn, a elwir yn llais y plentyn. Dylai’r cofnod hwn gynnwys y digwyddiadau y mae’r plentyn yn agored iddynt, eu hamodau byw ac unrhyw arsylwadau eraill a fydd yn sicrhau y gellir eu diogelu a, lle bo’n briodol, cyfeirio at asiantaethau megis gofal cymdeithasol.
Gwelsom enghreifftiau o ddigwyddiadau cam-drin domestig lle’r oedd plant yn bresennol ond bod eu manylion ar goll neu’n anghyflawn. Mewn un achos, roedd gan gwpl bedwar o blant, ond dim ond manylion un plentyn gafodd eu cofnodi.
Mewn enghraifft arall, roedd cymydog wedi adrodd am ddigwyddiad cam-drin domestig a chlywed plentyn yn sgrechian. Daeth yr heddlu i’r eiddo, ond gwrthododd y cwpl i’r swyddogion ddod i mewn. Ni welodd y swyddogion y plentyn, felly, ac ni chofnodwyd manylion i ganiatáu diogelu effeithiol.
Dywedodd staff a swyddogion mewn unedau cyfeirio canolog arbenigol fod diweddariadau ar brofiad byw plant yn aml ar goll neu o ansawdd isel. Nid yw’r llu yn monitro ansawdd yr atgyfeiriadau i unedau amddiffyn plant yn gyson. Mae hyn yn cyfyngu ar ei allu i ddeall a oes angen gwella rhai. Nid oes proses ffurfiol i sicrhau bod atgyfeiriadau o ansawdd gwael yn ysgogi hyfforddiant ychwanegol i swyddogion. Buom hefyd yn siarad â swyddogion a oedd â dealltwriaeth wael o lais y plentyn. Nid oedd gan y llu broses ffurfiol lle gellid dychwelyd atgyfeiriadau o ansawdd gwael at swyddogion a goruchwylwyr i helpu gyda dysgu.
Mae’r llu wedi cael gwybod am y pryderon hyn. Mae wedi rhoi llywodraethu ar waith i sicrhau bod plant yn cael eu diogelu’n effeithiol. Mae’r llu eisoes wedi dechrau cyflwyno hyfforddiant i wella dealltwriaeth swyddogion a chofnodi profiad plant.
Mae gan ymchwilwyr arbenigol lwythi gwaith na ellir eu rheoli
Dywedodd ymchwilwyr mewn timau amddiffyn plant a throseddau rhywiol difrifol wrthym fod diffyg staff, swyddogion a goruchwylwyr wedi arwain at lwyth gwaith na ellir eu rheoli. Nododd rhai swyddogion a goruchwylwyr lefelau uchel o straen yn gysylltiedig â gwaith.
Roedd rhai swyddogion yn teimlo nad oeddent yn cynnig ansawdd gwasanaeth y byddent yn dymuno ei gael. Ac roedd rhai goruchwylwyr yn teimlo nad oeddent yn gallu goruchwylio timau’n effeithiol oherwydd gofynion cystadleuol. Dywedwyd wrthym nad oedd pob swyddog wedi’u hyfforddi’n llawn i gynnal ymchwiliadau amddiffyn plant, a olygai fod gan swyddogion achrededig lwythi achosion mwy, a mwy cymhleth.
Mae’r llu wedi ymateb i’r canfyddiadau hyn. Mae’n bwriadu cynyddu’r nifer o swyddogion yn ei dimau amddiffyn plant. Mae’r llu hefyd yn adolygu ei ymateb i droseddau rhywiol difrifol o dan ei raglen optimeiddio bresennol, gan werthuso galw, effeithlonrwydd a modelau gweithlu. Dylai’r llu barhau i adolygu’r galw ar y timau arbenigol hyn i sicrhau bod llwyth gwaith a lles yn cael eu hystyried.
Mae’r llu yn defnyddio adborth rheolaidd gan ddioddefwyr i wella ei wasanaeth i bobl agored i niwed
Mae’r llu yn casglu adborth gan ddioddefwyr i wella ei wasanaeth. Mae’n cynnal arolygon profiad byw o ddioddefwyr cam-drin domestig a throseddau casineb. Mae canlyniadau ar gyfer y flwyddyn a ddaeth i ben mis Mawrth 2024 yn dangos bod oddeutu 79.8 y cant o bobl yn fodlon â’r ymateb i gam-drin domestig a gawsant.
Am lawer o resymau, nid yw pob dioddefwr cam-drin domestig yn cefnogi erlyniad gan yr heddlu. Yn ddiweddar, cynhaliodd Comisiynydd yr Heddlu a Throseddu weithdy i adolygu profiad y dioddefwyr hyn o’r broses cyfiawnder troseddol, ac ystyried pam eu bod yn datgysylltu â hi.
Mae cynghorwyr annibynnol ar gam-drin domestig a chynghorwyr annibynnol ar drais rhywiol yn diweddaru’r heddlu ar bryderon dioddefwyr, ac mae’r llu yn casglu adborth gan y grŵp goroeswyr cam-drin domestig. Trafodir y canfyddiadau gan uwch swyddogion mewn gwahanol gyfarfodydd ac, o ganlyniad, mae’r llu yn datblygu cynllun gweithredu cyfradd gadael cam-drin domestig.
Mae’r llu yn gwella ei ddefnydd o orchmynion amddiffyn i amddiffyn pobl sy’n agored i niwed
Mae’r llu wedi buddsoddi mewn aelod staff ymroddedig amser llawn i wella ei ymateb i stelcian a chynyddu ymwybyddiaeth a gwybodaeth swyddogion rheng flaen. Mae sesiynau briffio Gorchymyn Amddiffyn rhag Stelcian wedi’u rhoi i swyddogion arbenigol cam-drin domestig. Byddant yn adolygu digwyddiadau stelcian ac yn cefnogi swyddogion i gael Gorchymyn Amddiffyn rhag Stelcian lle bo angen.
Mae’r llu hefyd yn dweud bod y nifer o Orchmynion Amddiffyn Trais Domestig (DVPO) y mae wedi gwneud cais amdanynt ac wedi’u rhoi wedi cynyddu’n sylweddol o’i gymharu â’r flwyddyn flaenorol.
Yn y flwyddyn a ddaeth i ben 31 Mawrth 2024, gwnaeth Heddlu Gogledd Cymru gais am 383 DVPO yn y llys, sy’n cyfateb i 5.5 cais fesul 10,000 o’r boblogaeth. Roedd hyn yn gynnydd mewn ceisiadau DVPO o ystyried bod y llu wedi gwneud cais am 165 DVPO yn y llys yn y flwyddyn flaenorol yn dod i ben 31 Mawrth 2023, sy’n cyfateb i 2.4 cais fesul 10,000 o’r boblogaeth.
Ffigur 5: Gorchmynion Amddiffyn Trais Domestig y gwnaed cais amdanynt fesul 10,000 o’r boblogaeth, ar draws heddluoedd yng Nghymru a Lloegr yn y flwyddyn a ddaeth i ben 31 Mawrth 2024

Ffynhonnell: Casglu a dadansoddi data gan Arolygiaeth Cwnstabliaeth a Gwasanaethau Tân ac Achub Ei Fawrhydi
Mae’r llu hefyd yn adrodd nifer uchel o achosion o dorri DVPO o’i gymharu â chyfartaledd cenedlaethol Cymru a Lloegr.
Yn y flwyddyn a ddaeth i ben 31 Mawrth 2024, cofnododd Heddlu Gogledd Cymru 91 o achosion o dorri DVPO, sy’n cyfateb i 1.3 achos o dorri fesul 10,000 o’r boblogaeth. Roedd hyn yn uwch na’r disgwyl o’i gymharu â lluoedd eraill ar draws Cymru a Lloegr.
Ffigur 6: Gorchmynion Amddiffyn Trais Domestig a dorrwyd fesul 10,000 o’r boblogaeth, ar draws heddluoedd yng Nghymru a Lloegr yn y flwyddyn a ddaeth i ben 31 Mawrth 2024

Ffynhonnell: Casglu a dadansoddi data gan Arolygiaeth Cwnstabliaeth a Gwasanaethau Tân ac Achub Ei Fawrhydi
Mae hyn yn dangos bod y llu yn monitro troseddwyr ac mae achosion o dorri rheolau yn cael eu cofnodi. Mae’n sicrhau y gall y llu weithredu ar doriadau. Mae hefyd yn helpu’r llu i ddeall pa mor effeithiol yw DVPO wrth reoleiddio ymddygiad troseddwyr. Mae’n dangos ymrwymiad y llu i safonau cofnodi troseddau a welsom yn ein hasesiad uniondeb data troseddau.
Gwnaethom arsylwi cyfarfodydd dyddiol lle trafodwyd targedu troseddwyr, a neilltuwyd swyddogion ymateb i gefnogi monitro gorchmynion ataliol. Mae hyn yn helpu i amddiffyn pobl agored i niwed.
Mae’r llu yn cynnal cyfarfodydd amlasiantaeth sy’n ystyried y dioddefwr a’r troseddwr mewn achosion cam-drin domestig risg uchel
Mae’r llu yn cynnal cynadleddau amlasiantaeth asesu risg (MARAC) wythnosol a misol lle rhennir gwybodaeth am achosion cam-drin domestig risg uchel rhwng y llu, y Gwasanaeth Prawf, iechyd, amddiffyn plant a gwasanaethau tai ar draws pob un o ardaloedd yr awdurdod lleol. Mae pob MARAC yn cael ei gadeirio gan swyddog heddlu rheng ditectif ringyll neu dditectif arolygydd. Mae gan y llu wyth cadair MARAC, ond dim ond un sydd wedi derbyn hyfforddiant MARAC ffurfiol. Fodd bynnag, mae’r holl gadeiryddion yn ymchwilwyr cymwys sydd â phrofiad a gwybodaeth o amddiffyn pobl agored i niwed.
Arsylwom nifer o gyfarfodydd. Roedd pob cadeirydd yn deall eu rôl ac roedd ganddynt y sgiliau angenrheidiol i’w chyflawni. Roedd mynychwyr yr heddlu yn ymddangos yn wybodus yn yr achosion, ac yn sicrhau bod risg wedi’i deall, a’i lleihau lle bo hynny’n bosib. Ond ataliwyd effeithiolrwydd rhai cyfarfodydd gan ddiffyg presenoldeb asiantaethau partner allweddol. Dylai grŵp llywio MARAC adolygu sut i sicrhau bod sefydliadau eraill yn cymryd rhan mewn ymateb amlasiantaethol.
Mae’r llu yn cynnal cyfarfodydd tasgio cyflawnwyr cam-drin domestig oedolion misol ar draws ei dair ardal heddlu. Mae’r cyfarfodydd dod â’r heddlu ac ystod eang o asiantaethau partner at ei gilydd, ac yn cynnwys seicolegydd fforensig. Eu nod yw gwella canlyniadau cyfiawnder troseddol a lleihau troseddu gan droseddwyr cam-drin domestig mynych neu bobl dan amheuaeth risg uchel.
Mewn cyfarfod a arsylwom, hwylusodd y cadeirydd drafodaethau manwl gydag asiantaethau partner i nodi sbardunau ar gyfer troseddu, megis camddefnyddio sylweddau, problemau iechyd meddwl gwael a thai. Mae ffocws y cyfarfod tasgio cyflawnwyr cam-drin domestig oedolion ar y troseddwr yn ategu cyfarfod MARAC, sy’n canolbwyntio ar y dioddefwr.
Angen gwella
Rheoli troseddwyr a’r rhai dan amheuaeth
Mae Heddlu Gogledd Cymru yn ddigonol o ran rheoli troseddwyr a phobl dan amheuaeth.
Prif ganfyddiadau
Yn yr adran hon rydym yn nodi ein prif ganfyddiadau sy’n ymwneud â pha mor dda y mae’r llu yn rheoli troseddwyr a phobl dan amheuaeth.
Mae’r llu yn effeithiol wrth reoli arestio pobl mae’r heddlu yn chwilio amdanynt a phobl sydd dan amheuaeth o gyflawni troseddau
Mae gan y llu drefniadau da i reoli pobl dan amheuaeth a throseddwyr. Yn ein hasesiad o wasanaethau dioddefwyr, canfuom fod y llu wedi arestio o fewn amserlen briodol mewn 18 o 21 o achosion.
Trafodir pobl dan amheuaeth risg uwch sy’n debygol o gyflawni niwed pellach mewn cyfarfodydd llu ac ardal, a neilltuir swyddogion gweithredol i ddod o hyd iddynt a’u harestio.
Dylai’r llu wella’r ffordd y mae’n cofnodi ymweliadau â throseddwyr treisgar a rhyw, a sicrhau nad yw swyddogion unigol yn cynnal ymweliadau lle bo hynny’n bosib
Gwelsom ymagwedd anghyson at amserlennu ymweliadau â phobl ar y Gofrestr Troseddwyr Treisgar a Throseddwyr Rhyw. Roedd hyn yn golygu nad oedd y llu yn gallu gweld yn gywir pa ymweliadau oedd i’w cynnal y mis hwnnw neu a oedd wedi cael eu cynnal y mis blaenorol. Mae hyn yn ei gwneud hi’n anodd monitro perfformiad. Ers ein harolygiad, mae’r llu wedi mynd i’r afael â’r mater hwn, ac mae bellach yn trefnu ymweliadau ar ddiwedd pob mis i wella monitro perfformiad.
Gwelsom hefyd dystiolaeth o swyddogion unigol yn cynnal ymweliadau. Doedd y llu ddim yn ymwybodol pa mor gyffredin oedd yr arfer hwn, ac nid oedd yn mesur pa mor aml roedd yn digwydd. Mae hyn yn golygu nad yw’r llu yn ymwybodol o’r risg i ddiogelwch swyddogion, y risg y gellir meithrin perthynas amhriodol â nhw, nac effeithiolrwydd yr ymweliad. Mae polisi’r heddlu’n caniatáu ymweliadau un swyddog os dilynir gweithdrefn gaeth. Doedden ni ddim yn gweld y polisi yn cael ei ddilyn. Mae’r llu wedi mynd i’r afael â hyn ers ein harolygiad.
Mae’r holl droseddwyr rhyw cofrestredig yn cael eu nodi ar system cofnodi troseddau a digwyddiadau’r heddlu, Niche. Ond dywedwyd wrthym nad oes baneri ar y system gorchymyn a rheoli. Hyd yn oed os oes baneri, naill ai nid ydynt yn cael eu defnyddio neu mae dealltwriaeth ohonynt yn wael. Mae hyn yn golygu bod y llu’n dibynnu ar swyddogion yn gofyn am wiriadau i nodi troseddwyr risg is a allai fod gyda phobl agored i niwed, yn hytrach na hysbysu’r swyddogion yn awtomatig.
Mae timau rheoli troseddwyr yn gweithio’n dda i asesu a rheoli’r risgiau a berir gan droseddwyr, ond mae angen i’r llu sicrhau bod llwythi gwaith yn parhau i gael eu monitro
Cawsom fod y timau rheoli troseddwyr rhyw a throseddwyr treisgar (MOSOVO) ac OCAIT yn angerddol am eu gwaith. Yn gyffredinol, mae cynlluniau rheoli risg wedi’u hysgrifennu’n dda ac maent wedi’u strwythuro yn unol ag arfer gorau.
Canfuom fod y timau MOSOVO wedi’u staffio’n dda a bod swydd ditectif ringyll ychwanegol wedi’i chyflwyno’n ddiweddar. Roedd y ditectif ringylliaid gweithredol yn rheoli oddeutu 400 o droseddwyr rhyw cofrestredig ac 8 o bersonél yr heddlu yr un. Roedd arolygwyr yn teimlo bod modd rheoli’r llwythi achos hyn, ond eu bod yn cynyddu.
Dywedodd y llu fod oddeutu 54 o droseddwyr wedi’u neilltuo i bob rheolwr troseddwyr. Mae anghydbwysedd rhwng ardaloedd y llu, gyda’r gymhareb o droseddwyr i reolwyr yn is yn y gorllewin na’r ddwy ardal arall. Mae hyn oherwydd yr ardal ddaearyddol fawr yng ngorllewin y llu. Gall y llu ailddyrannu adnoddau ar draws yr ardaloedd os oes angen. Dylai barhau i fonitro llwythi achosion a sicrhau bod y dyraniad yn cefnogi arferion gwaith effeithlon a lles y gweithlu.
Mae’r llu yn cymryd camau gorfodi amserol yn erbyn y rhan fwyaf o droseddwyr ar-lein sy’n peri risg i blant, ond rhaid asesu risgiau’n brydlon
Ar adeg ein harolygiad, roedd gan y tîm OCAIT 2 swydd wag, gydag 1 swydd wedi bod yn wag am 14 mis. Fodd bynnag, roedd gan bob aelod o’r tîm oddeutu deg achos ar gyfartaledd, sy’n ddichonadwy.
Dywedodd y llu wrthym fod camau gorfodi ym mron pob achos wedi’u cymryd o fewn amserlenni offeryn asesu risg rhyngrwyd Kent. Ond gwelsom hefyd nad oedd yr amserlen yn dechrau tan fod pecyn cudd-wybodaeth yn barod i’w ddyrannu i ymchwilydd. Os oes oedi cyn dechrau casglu gwybodaeth a’i dyrannu i swyddog, gall dioddefwyr barhau i fod wrth risg niwed am fwy o amser nag y mae’r data’n awgrymu.
Mae gan dîm OCAIT swyddog cudd-wybodaeth ymroddedig sy’n adolygu pob achos. Os yw’r swyddog yn absennol, nid oes unrhyw un i symud achosion ymlaen heblaw am y ditectif ringyll, a fydd â gofynion cystadleuol. Ym mis Ebrill, dywedodd y llu wrthym fod ôl-groniad o 28 achos yn aros am ddatblygiad cudd-wybodaeth, ac roedd yr achos hynaf wedi’i ddyddio Hydref 2023. Doedd y llu ddim yn gwybod pa lefel o risg oedd yn yr achosion oedd wedi’u gohirio. Adeg ein harchwiliad ym mis Gorffennaf, roedd yr ôl-groniad wedi gostwng gan un achos. Dywedodd y llu wrthym ei fod bellach wedi hyfforddi swyddog cudd-wybodaeth arall i fynd i’r afael â’r ôl-groniadau.
Digonol
Adeiladu, cefnogi ac amddiffyn y gweithlu
Mae Heddlu Gogledd Cymru yn dda o ran adeiladu, cefnogi a diogelu’r gweithlu.
Prif ganfyddiadau
Yn yr adran hon rydym yn nodi ein prif ganfyddiadau sy’n ymwneud â pha mor dda y mae’r llu yn datblygu, yn cefnogi ac yn diogelu ei weithlu.
Mae’r llu yn hyrwyddo diwylliant cadarnhaol a moesegol
Mae’r llu wedi ymrwymo i wella ei ddiwylliant yn y gweithle ac wedi comisiynu cwmni allanol i gynnal archwiliad annibynnol. Mewn ymateb i’r canfyddiadau, creodd y llu fwrdd diwylliant a grŵp gorchwyl a gorffen diwylliant a chynhwysiant. Mae’r prif gwnstabl a’r tîm prif swyddogion yn siarad yn agored am eu hymrwymiad i fynd i’r afael â phryderon y gweithlu. Mae pob uwch arweinydd wedi cymryd cyfrifoldeb am raglenni gwaith sy’n deillio o’r archwiliad.
Datblygodd y llu hefyd ei ymgyrch Know Where The Line Is i wella safonau ymddygiadol ac annog adrodd am ymddygiad gwael a gweithredu mewn ymateb iddo. Mae hyn yn ymddangos ar dudalen fewnrwyd yr heddlu, ac fe’i cynhwysir mewn hyfforddiant arweinyddiaeth.
Yn dilyn cyflwyniad yr ymgyrch, dyblodd y nifer o adroddiadau mewnol a gafodd y llu. Mae hyn yn awgrymu bod gan bobl fwy o hyder i adrodd am ymddygiad gwael. Roedd yr ymdrech hon i wella safonau i’w gweld yn ystod ein harolygiad, gyda llawer o swyddogion yn nodi newid amlwg a chadarnhaol yn eu hymddiriedaeth a’u hyder yn y llu. Dywedodd staff, swyddogion a goruchwylwyr eu bod yn teimlo’n gyfforddus yn adrodd ac yn herio ymddygiad amhriodol.
Mae’r llu yn creu cyfleoedd i grwpiau heb gynrychiolaeth ddigonol ddatblygu eu gyrfaoedd
Mae gan y llu nifer o fentrau sy’n cefnogi grwpiau heb gynrychiolaeth ddigonol. Mae’r rhain yn cynnwys:
- Cau’r Bwlch, dogfen a ddatblygwyd i helpu arweinwyr a rheolwyr i gefnogi, datblygu ac arwain unigolion o grwpiau heb gynrychiolaeth ddigonol;
- y Rhaglen Arweinyddiaeth Rheng Flaen, Heddlu Nawr, sy’n canolbwyntio ar gynyddu’r nifer o swyddogion uwchben rheng cwnstabl sy’n uniaethu fel menyw neu sy’n dod o gefndiroedd lleiafrifoedd ethnig;
- darparu cefnogaeth allanol i swyddogion o grwpiau heb gynrychiolaeth ddigonol i’w cefnogi drwy brosesau dyrchafu, a elwir yn Pass to Progress;
- mentora, gan gynnwys mentora o chwith, a hyfforddiant a ddarperir o fewn y llu ac yn allanol;
- rhaglen setiau dysgu gweithredol proffesiynol i adnabod, cadw a datblygu swyddogion a staff o gefndiroedd lleiafrifoedd ethnig sydd â’r potensial i symud ymlaen; a
- cronfa gwerth £25,000 i helpu swyddogion o gefndiroedd amrywiol i fynychu cyrsiau’r Coleg Plismona.
Mae gan y llu hefyd sawl menter sy’n cefnogi personél sy’n uniaethu fel menyw, gan gynnwys:
- rhingylliaid dynodedig i fentora swyddogion;
- newidiadau mewn hyfforddiant sy’n ystyried beichiogrwydd; a
- grwpiau cymorth a chynigion lles.
Mae adran arfau tanio arbenigol yr heddlu, sy’n gweithio gyda Chwnstabliaeth Swydd Gaerlleon, wedi cynnal sawl menter cydraddoldeb, amrywiaeth a chynhwysiant i annog grwpiau heb gynrychiolaeth ddigonol i ymuno â’r adran. Mae’r rhain yn cynnwys diwrnodau agored a sesiynau gwybodaeth, yn ogystal â mentora i bobl sy’n methu cwrs arfau tanio cychwynnol ac addasiadau i bolisi mamolaeth. O ganlyniad, dywedodd y llu wrthym fod gan ei adran arfau tanio y gyfran uchaf o swyddogion yn nodi eu bod yn fenyw yn genedlaethol.
Ar gyfer y flwyddyn a ddaeth i ben 31 Mawrth 2024, roedd gan y llu yr ail nifer uchaf o swyddogion heddlu a nododd eu bod yn fenyw ledled Cymru a Lloegr, gyda 41 y cant, o’i gymharu â 35.2 y cant yn genedlaethol.
46.9 y cant oedd cyfran y swyddogion newydd a nododd eu bod yn fenyw yn yr un flwyddyn, o’i gymharu â chyfartaledd Cymru a Lloegr o 42.5 y cant.
Mae cyfran y swyddogion sy’n cael dyrchafiad sy’n nodi eu bod yn fenyw hefyd wedi cynyddu. Ar gyfer y flwyddyn a ddaeth i ben 31 Mawrth 2023, roeddent yn cyfrif am 25 y cant o ddyrchafiadau, gan gynyddu i 42.3 y cant ar gyfer y flwyddyn a ddaeth i ben Mawrth 2024.
Mae gan y llu gefnogaeth lles cryf ac uchel ei pharch i’w weithlu
Mae’r llu yn cynnal arolygon i ddeall y materion sy’n effeithio ar ei bersonél, megis cyllid, diwylliant, cyfrifoldebau gofalwyr a’r menopos. Dywed fforymau a rhwydweithiau ymgynghori staff a swyddogion fod ganddynt berthynas dda â phrif swyddogion, sy’n gwrando ar bryderon ac yn addasu cynlluniau lles y gweithlu mewn ymateb i adborth.
Mae gan y llu dîm cymorth lles pwrpasol gyda thri swyddog ymgysylltu a lles, un ym mhob ardal ddaearyddol. Mae’r gweithlu yn parchu’r tîm hwn yn fawr, gyda llawer o swyddogion yn siarad yn gadarnhaol am y gefnogaeth a’r gwasanaethau a gawsant.
Mae’r tîm lles yn cynnig cefnogaeth unigol a thîm misol lle bo angen. Mae hyn yn cynnwys cyfarfodydd wyneb yn wyneb a sesiynau galw heibio. Er enghraifft, mae’r tîm troseddau rhywiol difrifol wedi derbyn cymorth ychwanegol wedi’i dargedu. Datblygodd y llu hefyd weithdy cydnerthedd undydd ar gyfer swyddogion a staff yn ei uned fforensig ddigidol.
Mae’r llu yn cynhyrchu llythyr lles misol, yn darparu gwybodaeth am weithgareddau a gynllunnir, yn amrywio o gwnsela i gyngor ariannol, ymwybyddiaeth ofalgar a gwiriadau pwysedd gwaed a cholesterol.
Mae’r llu yn cefnogi’r rhai mewn rolau risg uchel ac yn dilyn digwyddiadau a allai fod yn drawmatig
Mae gan y llu weithdrefnau rheoli ôl-ddigwyddiad yn dilyn digwyddiadau critigol neu ddifrifol, sy’n sicrhau bod y rhai dan sylw yn derbyn cynnig cymorth lles ar unwaith. Mae ganddo reolwyr sydd wedi’u hyfforddi’n arbennig i helpu i gydlynu sesiynau briffio digwyddiadau critigol.
Mae’r llu wedi nodi rolau sydd â risg uchel i les, a adolygwyd ddiwethaf ym mis Chwefror 2024. Mae’r llu yn dilyn canllawiau’r Coleg Plismona ar gymorth iechyd galwedigaethol i bersonél yn y rolau hyn.
Yn ogystal, mae’r llu yn anfon holiadur blynyddol at ei holl weithlu, nid dim ond y rhai mewn rolau risg uchel, i asesu eu hiechyd seicolegol. Mae hyn yn caniatáu i’r llu adnabod themâu, ac mae hefyd yn cynnig cyfle i bersonél drafod eu lles a cheisio cymorth pellach. Fodd bynnag, nid yw hyd at 50 y cant o’r gweithlu yn ei gwblhau. Dywedodd rhai personél wrthym eu bod yn rhy brysur i gwblhau’r holiadur, roedd gan rai ddiffyg hyder yn y broses ac roedd rhai yn aneglur ynghylch ei bwrpas. Mae’r llu yn adolygu sut i gynyddu hyder a chyfranogiad y gweithlu yn y broses.
Mae’r llu yn cefnogi ei recriwtiaid newydd ac yn ymdrechu i’w cadw
Dywedodd y llu fod ganddo un o’r cyfraddau gadael isaf ar gyfer myfyrwyr swyddogion yng Nghymru a Lloegr. Ar gyfer y flwyddyn a ddaeth i ben 31 Mawrth 2024, roedd cyfradd gadael y llu yn 5.1 y cant, o’i gymharu â chyfartaledd Cymru a Lloegr o 6.2 y cant.
Mae gan y llu swyddog AD penodedig sy’n dadansoddi cyfraddau cadw a gadael. Cyflwynwyd menter gadw o’r enw Dweud ac Aros ym mis Mawrth 2024. Os yw swyddog yn dangos arwyddion o fod eisiau gadael, mae’n ysgogi sgwrs ‘dweud ac aros’ gyda’u rheolwr llinell ac AD.
Mae’r fenter yn ei chyfnod cynnar o hyd, ond ymddengys ei bod yn llwyddiannus. Dywedodd y llu wrthym fod 80 y cant o’r swyddogion a gafodd gyfweliad ‘dweud ac aros’ wedi’u cadw. Canfuom hefyd, fodd bynnag, nad oedd nifer o fyfyrwyr swyddogion y buom yn siarad â hwy yn ymwybodol o’r cynllun.
Mae’r llu yn cynnal arolygon ar dri cham allweddol i’w helpu i ddeall profiad myfyrwyr swyddogion. Mae’r arolygon hyn yn caniatáu i’r heddlu ymateb drwy newidiadau yn y drefn, ymestyn y diwtoriaeth, a mynediad at fentoriaid a chymorth arall. Dangosodd y llu ddealltwriaeth dda o’r data hyn a’r rhesymau dros adael. Mae wedi nodi nifer uwch o ymadawyr 18 mis i mewn i’r cyfnod prawf. Llwyth gwaith a chydbwysedd rhwng bywyd a gwaith yw’r prif resymau pam mae swyddogion eisiau gadael. Os felly, mae’r llu yn ceisio nodi swyddi eraill, megis swyddog cymorth cymunedol yr heddlu neu rolau staff cymorth.
Mae’r llu yn cymryd camau i fynd i’r afael ag amseroedd aros hir ar gyfer apwyntiadau uned iechyd galwedigaethol
Ar 31 Mawrth 2024, yr amser cyfartalog o atgyfeirio i apwyntiad gydag Uned Iechyd Galwedigaethol (OHU) yr Heddlu oedd 39 diwrnod. Er mwyn darparu gwell gwasanaeth, mae’r llu wedi gweithredu system brysbennu i flaenoriaethu atgyfeiriadau yn seiliedig ar angen. Mae staff OHU yn adolygu ac yn brysbennu hunanatgyfeiriadau a’r rhai a wneir gan reolwyr llinell. O ganlyniad, mae’r rhestr aros cwnsela wedi gostwng o chwech i ddau fis. Mae atgyfeiriadau ar gyfer ffisiotherapi hefyd yn cael eu brysbennu, gydag achosion llai brys yn cael eu cyfeirio at gymorth allanol, megis drwy’r GIG neu ar-lein.
Mae’r llu wedi darparu adnoddau ychwanegol ar gyfer dau neu dri chlinig ychwanegol yr wythnos. Mae wedi recriwtio nyrs ychwanegol, ond mae’n ei chael hi’n anodd recriwtio i’w swydd wag pennaeth gwasanaethau meddygol.
Rydym yn hapus bod camau wedi’u cymryd i wella mynediad at yr OHU. Er gwaethaf yr amseroedd aros, dywedodd y rhan fwyaf o bobl y siaradom â nhw a oedd wedi derbyn gwasanaethau OHU eu bod yn dda iawn.
Da
Arweinyddiaeth a rheoli’r llu
Mae arweinyddiaeth a rheoli Heddlu Gogledd Cymru angen gwella.
Prif ganfyddiadau
Yn yr adran hon rydym yn nodi ein prif ganfyddiadau sy’n ymwneud ag arweinyddiaeth a rheoli.
Mae’r llu wedi gwella ei strwythur llywodraethu
Mae gan y llu gyfeiriad strategol clir. Mae’n cynnwys ei gymunedau mewn elfennau o’i benderfyniadau ac yn cynnal fforymau cymunedol. Mae’n cydnabod yr angen i fod yn fwy cynhwysol drwy ymestyn ei ddefnydd o’r Gymraeg.
Yn ddiweddar, mae’r llu wedi cyflwyno byrddau llywodraethu newydd. Bydd y rhain yn rhoi mwy o fewnwelediad i’r llu o’i weithgarwch beunyddiol a chynllunio at y dyfodol. Gwelsom fod ei ddatganiad rheoli’r llu yn cael ei ddefnyddio’n effeithiol yn y cynllunio hwn. Mae’r llu yn cynhyrchu data ac yn datblygu ei ddefnydd o’r llwyfan delweddu data Microsoft Power BI, ond mae angen mwy o waith i ddarparu fframwaith perfformiad clir sy’n dwyn ei arweinwyr ar bob lefel i gyfrif.
Mae’r llu yn darparu hyfforddiant arweinyddiaeth i’w bersonél, ond mae angen i uwch arweinwyr fod yn fwy gweladwy i’r gweithlu
Mae gan y llu raglenni arweinyddiaeth ar waith i gefnogi ei staff a’i swyddogion. Mae rhaglenni arweinyddiaeth rheng flaen yn cynnwys rhengoedd dros dro, fel bod yr holl staff a swyddogion mewn swyddi arweinyddiaeth yn gallu cael mynediad at yr hyfforddiant.
Ar adeg ein harolygiad, roedd y llu wedi cynnal 23 o weithdai arweinyddiaeth, gyda 288 o swyddogion heddlu, staff a chwnstabliaid arbennig yn bresennol. Mae hyn yn cyfateb i 75 y cant o’r personél cymwys, a disgwylir i’r gweddill gwblhau’r rhaglen erbyn dechrau 2025. Mae’r llu hefyd wedi cynnal 2 gwrs arweinyddiaeth penwythnos ar gyfer 29 o oruchwylwyr gwirfoddol. Roedd adborth gan swyddogion goruchwylio a oedd wedi mynychu’r cwrs yn hynod gadarnhaol.
Canfuom fod gan y llu gyfarfodydd rheoli adnoddau effeithiol a mynediad at wybodaeth sgiliau. Mae ganddo gynllunio olyniaeth ar waith ar gyfer swyddi allweddol. Mae’r llu yn datblygu sgiliau busnes yn ei reolwyr ac yn gwneud newidiadau i brosesau dyrchafu i wneud yn siŵr bod gan ei uwch arweinwyr yn y dyfodol ystod ehangach o sgiliau.
Dywedodd rhai staff a swyddogion fod diffyg gwelededd uwch swyddogion, gyda rhai yn adrodd mai anaml y gwelir unrhyw un uwchben rheng arolygydd. Roedd rhai personél yn teimlo nad oeddent yn cael gwybodaeth i ddeall penderfyniadau strategol, ac nid oedd proses i wirio lefel dealltwriaeth neu gydymffurfiaeth yr unigolyn â’r newidiadau a wnaed.
Nid yw’r llu yn gwneud y gorau o’i adnoddau a’i asedau
Mae’r llu wedi ystyried strategaethau TGCh, fflyd ac ystadau’n ofalus. Ond gwelsom fod angen gwella’r ystâd. Mae buddsoddiad TGCh y llu wedi bod yn wael. Mae ganddo hen systemau nad ydynt yn gweithio gyda’i gilydd, gan greu gwastraff a gwaith ychwanegol. Mae defnydd y llu o roboteg neu awtomeiddio yn gyfyngedig. Dylai’r llu wella ei ymagwedd at dechnoleg.
Mae’r llu yn deall ei sefyllfa ariannol
Yn y flwyddyn ariannol a ddaeth i ben 31 Mawrth 2024, derbyniodd y llu gyfanswm o £212.9m mewn cyllid, sef £308,000 fesul 1,000 o’r boblogaeth. Mae’r llu yn cael ei ariannu ar gyfradd arferol o’i gymharu â’r holl heddluoedd eraill ar draws Cymru a Lloegr.
Yn y flwyddyn ariannol a ddaeth i ben 31 Mawrth 2024, derbyniodd Heddlu Gogledd Cymru 47.1 y cant o gyfanswm ei gyllid o braesept y Dreth Gyngor. Roedd hyn yn uwch na’r disgwyl o’i gymharu â lluoedd eraill yng Nghymru a Lloegr.
Ffigur 7: Cyfran y cyllid o braesept y Dreth Gyngor yn y flwyddyn a ddaeth i ben 31 Mawrth 2024

Ffynhonnell: Casglu a dadansoddi data gan Arolygiaeth Cwnstabliaeth a Gwasanaethau Tân ac Achub Ei Fawrhydi
Mae’r llu yn dangos rheolaeth ariannol effeithiol o’r arian sydd ganddo ar gael i ddarparu gwasanaethau heddlu effeithlon. Mae cysylltiad clir i gynlluniau a blaenoriaethau’r llu, sy’n cael ei adlewyrchu yng nghynlluniau Comisiynydd yr Heddlu a Throseddu.
Mae gan y llu lefel dda o gyfanswm cronfeydd wrth gefn y gellir eu defnyddio o £48.4 miliwn. Cyfanswm y cronfeydd wrth gefn cyffredinol a ragwelir fydd £6.1 miliwn erbyn mis Mawrth 2024. Rhagwelir y bydd y cronfeydd wrth gefn cyffredinol yn parhau i fod yn £6.9 miliwn darbodus erbyn diwedd y cyfnod tymor canolig.
Mae’r llu yn cydweithio’n effeithiol â sefydliadau partner
Canfuom fod y llu yn ystyried yn ofalus sut mae’n cydweithio â lluoedd cyfagos a sefydliadau eraill. Mae ganddo gynghrair arfau tanio gyda Chwnstabliaeth Swydd Gaerlleon i helpu i sicrhau bod adnoddau priodol ar gael i fodloni gofynion yr asesiad risg a bygythiad strategol plismona arfog. Mae hefyd yn rhan o system AD Oleo Cymru Gyfan, y mae pob un o’r pedwar llu yng Nghymru yn ei rhannu.
Mae’r llu yn cadeirio cyfarfod cynhyrchiant ac effeithlonrwydd a gynhelir bob wyth wythnos, ac mae’n cynnwys cynrychiolwyr o bob un o bedwar llu Cymru. Diben y cyfarfod yw archwilio ffyrdd o gydweithio fel y gellir defnyddio adnoddau ac asedau yn fwy effeithiol. Gwnaethom arsylwi un o’r cyfarfodydd hyn, a oedd yn trafod cydweithio posib yn fanwl, gan ganolbwyntio ar wireddu buddion. Bu’n archwilio cyfleoedd i gynyddu effeithlonrwydd drwy gydlynu rhaglenni gwaith neu werthuso arferion, megis effaith Gofal Cywir, Person Cywir. Mae eitem agenda sefydlog yn rhoi llwyfan i bob llu rannu arfer da.
Gwelsom hefyd enghreifftiau o’r llu yn cydweithio’n effeithiol â sefydliadau eraill. Er enghraifft, mae wedi gweithio gyda Bwrdd Iechyd Prifysgol Betsi Cadwaladr i ennill achrediad cychwynnol canolfan atgyfeirio ymosodiadau rhywiol. Canfuom fod y llu yn canolbwyntio ar olrhain gwireddu buddion yn y cydweithrediad hwn, fel y mae gyda’i gydweithrediadau â lluoedd eraill. Mae wedi cynhyrchu fformat adrodd newydd ar gyfer olrhain data perfformiad allweddol.
Ar adeg ein harolygiad, roedd y llu wedi adolygu ei drefniadau cydweithredu yn ddiweddar. Comisiynodd gwmni allanol i asesu nifer o gydweithrediadau a ddewiswyd ar hap. Roedd yr adborth a gafodd y llu o’r asesiad hwn yn gadarnhaol. Ond gwnaeth hefyd weithredu ar awgrym i wella ei ymagwedd drwy rannu manylion yr holl swyddogaethau cydweithredol gyda’r gweithlu ehangach.
Angen gwella
Am y data
SYLWCH: Mae’r holl ddolenni yn y deilsen hon yn mynd â chi i dudalen Saesneg, defnyddiwch y botwm Cymraeg ar frig y dudalen ar y chwith i gyfieithu’r dudalen i’r Gymraeg.
Data in this report comes from a range of sources, including:
- the Home Office;
- the Office for National Statistics;
- our inspection fieldwork; and
- data we collected from the 43 territorial police forces in England and Wales.
For any charts and tables included in this report, we have listed the data source underneath.
Methodology
Data that we collect from police forces
We collect data from police forces twice a year. We agreed the design and schedule of this data collection with forces and other interested parties, including the Home Office.
Our analysts check and evaluate the collected data. We contact the force if we have any initial queries. Following this, we carry out an in-depth data review and make further contact with the force if needed. This process gives forces several opportunities to quality assure and validate the information they shared to make sure it is accurate.
We then share our analysis with the force by uploading the data to online dashboards. As they can review own and other forces’ data in context, forces can identify any notable differences or other inconsistencies.
Forces considered in this report
This report presents the results from a PEEL inspection of one of the 43 territorial police forces in England and Wales. British Transport Police is outside the scope of this report.
Any aggregated totals for England and Wales exclude data from the British Transport Police, which means that the totals will differ from those published by the Home Office. If any other police forces didn’t supply data and aren’t included in the total figures, we will mention this.
Timeliness of the data
We use data that has been collected outside our PEEL inspection to support our fieldwork.
This report contains the latest data available before the start of our inspection and the data that the force gave us during our inspection. If more recent data becomes available after our inspection fieldwork and shows that the force’s performance has changed, we will comment on this.
Reporting rates per population
In this report, we sometimes present information as rates per 1,000 population in each police force area. This allows our data to be comparable across all forces. Where population data is used in our calculations, we use the latest mid-year population estimates from the Office for National Statistics.
Reporting where the force is significantly different from the average
In this report, we have included bar charts with dotted red lines to show where a force is significantly different from the average for forces in England and Wales.
The dotted lines on the bar charts show one standard deviation above and below the unweighted average of all forces. Standard deviation summarises the difference between each individual value and the average and can be used to identify extreme or rare values.
Forces that are more than one standard deviation above or below the average are considered significantly different. These forces are outside the red dotted lines on our bar charts and we have highlighted them in either a dark blue (forces above average) or light blue (forces below average) colour. Typically, 32 percent of forces will be above or below these lines for any given measure.
Reporting on police workforce survey data
We survey the police workforce throughout England and Wales to understand their experiences at work. The survey is an opportunity for the whole workforce to share their views with us. It is a valuable source of information as it isn’t possible to speak to everyone in a force during our inspection.
However, the responses we receive come from a non-statistical, voluntary sample within the workforce. The number of responses also varies between forces. This means that the results may be not representative of the workforce population.
We treat the results with caution and don’t use them to assess police forces. Instead, we use the results to establish themes that should be explored further during our inspection fieldwork. The results can also be used to give more evidence and validate information from other sources.
Victim service assessment
We carry out a victim service assessment for all forces as part of our inspection programme.
We assess the service that a force provides to victims. This is from the point of reporting a crime and throughout an investigation.
We also evaluate how forces record crimes. We assess every force on its crime recording practices at least once every three years.
Details of the technical methodology for the victim service assessment.
Stop and search audits
We carry out a stop and search audit for all forces as part of our inspection programme.
Our stop and search audits allow us to evaluate how well forces use their stop and search powers. We review how many stop and searches a force carried out under section 1 of the Police and Criminal Evidence Act 1984 or section 23 of the Misuse of Drugs Act 1971. We analyse:
- the rate of disproportionality in use of stop and search by ethnicity;
- the proportion of stop and searches that had reasonable grounds;
- the outcomes of the stop and searches that the force carried out; and
- find rates (the rates at which officers find what they are searching for in a stop and search encounter).